Bài thơ ghi lại ý nghĩ, tình cảm, cảm xúc của các chiến sĩ lái xe hoạt động trên đường mòn Hồ Chí Minh ngày đêm đưa người và hàng chi viện cho miền Nam. Mỗi chiến sĩ lái xe ngày và đêm đối mặt với bom đạn của giặc Mĩ, đối mặt với cái chết. Họ đã thể hiện tinh thần quả cảm, ý chí gang thép của người chiến sĩ cách mạng. Tinh thần ấy, ý chí ấy truyền vào từng ý thơ, từng hình ảnh và nhạc điệu khiến cho bài thơ có những nét riêng rất đặc biệt.

    Trước tiên đó là giọng thơ ngang tàng có vẻ bất cần tất cả. Lí giải vì sao xe không có kính, người chiến sĩ cho biết:

Không có không phải xe không có kính

Bom giật bom rung kính vỡ đi rồi

    Câu thơ trên có mười tiếng lặp lại ba tiếng "không". Cụm từ "không có kính" đứng ở đầu câu và cuối câu thơ tưởng như chỉ là sự lặp lại thông thường nhưng thực chất lại bao hàm hai nghĩa khác nhau. Cách diễn đạt ấy mang đậm chất lính. Chất đời thường dường như xa lạ với thơ nhưng lại là câu mở đầu cho một bài thơ hay. Chính cái khẩu khí ấy đã quy định giọng điệu của cả bài thơ, đã kéo theo liền một mạch ba câu liền trong khổ thơ thứ nhất:

Bom giật bom rung kính vỡ đi rồi

Ung dung buồng lái ta ngồi

Nhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng

    Kính vỡ vì bom giật, bom rung, điều giải thích ấy có thể hiểu được. Đến câu thơ thứ ba, ý thơ đột ngột chuyển hẳn sang một hướng khác, tả lại phong thái của người chiến sĩ lái xe ngồi trên xe không kính đó:

Ung dung buồng lái ta ngồi

    Hai tiếng ung dung vừa gợi hình, vừa tả được thái độ tự tin được vẻ phớt đời, coi thường bom đạn của người chiến sĩ lái xe. Tư thế ung dung ngồi trong buồng lái mặc cho bom rung lại càng được khẳng định khi ta dõi theo cặp  mắt người chiến sĩ:

Nhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng

    Câu thơ ngắt làm ba nhịp, hai nhịp đầu hướng cặp mắt người chiến sĩ tới hai đối tượng: đất và trời. Tới nhịp thứ ba, đối tượng không còn, người chiến sĩ hướng cặp mắt tới phía trước trong tư thế bình thản, tự nhiên và dũng cảm: nhìn thẳng. Nhìn thẳng vào bom đạn của kẻ thù, nhìn thẳng vào con đường đang bị bắn phá đầy chết chóc để lái xe vượt qua tất cả. Cái tứ nhìn thẳng này sẽ dẫn tới câu kết là lời giải thích nguyên nhân vì sao người chiến sĩ lái xe lại có dũng khí ấy:

Chỉ cần trong xe có một trái tim

    Hai khổ thơ sau của đoạn trích ghi lại hình ảnh anh chiến sĩ lái xe đang hăng hái làm nhiệm vụ đưa hàng ra tiền ttuyến trên chiếc xe không kính. Cũng vẫn cái gọng ngang tàng đó, người chiến sĩ kể:

Không có kính, ừ thì ướt áo

Mưa tuôn mưa xối như ngoài trời

    Một tiếng "ừ" quả quyết, ngắn gọn bất chấp tất cả, cả mưa tuôn, cả gió thổi, cả ướt áo. Cái khí phách ấy mang lại cho hai câu thơ sau một nhịp thơ rắn đanh, chắc nịch:

Chưa cần thay, lái tram cây số nữa

Mưa ngừng, gió lùa khô mau thôi

    Khổ thơ cuối có hai hình ảnh đẹp. Hình ảnh thứ nhất ghi lại vẻ đẹp của những người lính giàu lòng can đảm dám vượt qua thử thách nơi chiến trường. 

Những chiếc xe trong bom rơi

Đã về đây họp thành tiểu đội

    Hình ảnh thứ hai ghi lại vẻ đẹp của những người lính giàu tình đồng đội. Cách biểu lộ tình cảm của họ cũng ngang tàng và rất lính:

Gặp bè bạn suốt dọc đường đi tới 
Bắt tay qua cửa kính vỡ rồi. 

    Cái của kính vỡ rồi, cái xe không có kính, nhưng tiểu đội xe không kính vẫn lao lên phía trước, lao ra tiền tuyến để tiếp tế súng đạn, lương thực vì ngày toàn thắng của đất nước. Hình ảnh tiểu đội xe không kính trở thành biểu tượng anh hùng tuyệt vời cho những người lính lái xe trên đường mòn Hồ Chí Minh vượt Trường Sơn hướng tới miền Nam.