Bài 17: Cấu trúc di truyền của quần thể (tiếp theo)

Câu 4 trang 74 Sinh học 12: Các gen di truyền liên kết với giới tính có thể đạt được trạng thái cân bằng Hacđi – Vanbec hay không nếu tần số alen ở 2 giới là khác nhau? Giải thích.

Trả lời:

- Gen trên nhiễm sắc thể giới tính sẽ không thể cân bằng di truyền sau một thế hệ giao phối ngẫu nhiên khi tần số alen ở hai giới là không như nhau trong thế hệ bố mẹ, vì:

- Trong một quần thể, gen A chỉ có hai alen A và a với tần số alen A và a tương ứng là p và q, thì quần thể được gọi là cân bằng di truyền hay còn gọi là cân bằng Hacđi-Vanbec khi thoả mãn công thức về thành phần kiểu gen như sau:

Thành phần kiểu gen: p² AA + 2pqAa + q² aa = 1

Với p2 là tần số kiểu gen AA ; 2pq là tần số kiểu gen Aa còn q² là tần số kiểu gen aa.

- Trạng thái cân bằng Hacđi - Vanbec không chỉ giới hạn cho trường hợp một 1 gen có 2 alen mà có thể mở rộng cho trường hợp một gen có nhiều alen trong quần thể.

- Để quần thể có thể ở trạng thái cân bằng di truyền được thì cần một số điều kiện sau:

(1) quần thể phải có kích thước lớn;

(2) các cá thể trong quần thể phải giao phối với nhau một cách ngẫu nhiên;

(3) các cá thể có kiểu gen khác nhau phải có sức sống và khả năng sinh sản như nhau (không có chọn lọc tự nhiên);

(4) đột biến không xảy ra hay có xảy ra thì tần số đột biến thuận phải bằng tần số đột biến nghịch.

(5) quần thể phải được cách li với các quần thể khác (không có sự di nhập gen giữa các quần thể).