câu 2/LÀM VĂN
Hôm nay bên trời nắng đẹp lại dỗi việc tôi quyết định cùng cô cháu gái là kĩ sư đi chơi một buổi vì hôm nay nó cũng rảnh.

​Cô cháu gái của tôi hỏi: Vậy bác định đi đâu ?
Tôi trả lời: " Đi .... Sapa cháu nhé. Lần gì bác đi công tác, anh lái xe có nói là khi nào bác dỗi bác đến tìm anh ấy và anh ấy sẽ đưa bác đến Sapa cho bác gặp một người rất đặc biệt. Anh ta còn hứa hẹn rằng chắc chắn người đó sẽ để lại cảm tình trong lòng bác. Bác đang rất tò mò xem người đó là ai đây"

"Nghe bác kể cháu cũng tò mò quá ạ" Cô cháu gái tôi mắt sáng hẳn lên, tỏ rõ vẻ thích thú khi nghe tôi kể.

Sáng sớm, xe bắt đầu chuyển bánh. Đoạn đường hơi xa cho nên tôi và cô cháu gái ngủ thiếp đi lúc nào không hay. Cho đến khi xe đi vào đoạn đường xóc, xe rung chuyển, tôi mới chợt choàng tỉnh. Nhìn qua ô cửa sổ thấy cảnh sao mà đẹp quá !

Tôi gọi cô cháu gái dậy: " Đến Sapa rồi kìa dậy đi nào"

Khung cảnh ở đây thật đẹp, thật thơ mộng. Có những rặng đào với cả đàn bò lang. Khi tiếp xúc với anh thanh niên, được nghe anh kể về những người khác thì tôi đã hiểu thêm về cuộc sống ý nghĩa của anh cũng như của những người thầm lặng trên đình núi Yên Sơn cao hai ngàn sáu trăm mét này.

Tôi bắt đầu thắc mắc về người sắp gặp, anh lái xe có hé lộ đôi chút về người đó:
Đó là một anh thanh niên, 27 tuổi, sống một mình trên đỉnh núi Yên Sơn cao 2600m. Công việc của anh đo nắng, đo gió, tính mây.
Nghe đến đó tôi bắt đầu có những thắc mắc trong đầu:

Anh ta là thanh niên mà lại đi sống một mình đành vậy lại còn trên cái đỉnh núi cao lênh khênh như thế nữa chứ ?
Tại sao anh ta không đi tìm hạnh phúc riêng cho mình mà lại đi dấn thân vào cái công việc này ? Đứa cháu gái của tôi cũng háo hức không kém.

Tôi vẫn còn nhớ giây phút được bác lái xe giới thiệu cho chúng tôi về anh thanh niên. Anh làm công tác khí tượng kiêm vật lí địa cầu, sống một mình trên đinh núi nên anh rất “thèm người”. Bác vừa nói xong thì anh xuất hiện. Vóc dáng nhỏ bé, nét mặt tràn đầy sức sống, là những gì toát lên qua cái nhìn của tôi về anh.

Anh giới thiệu về công việc của mình. Nhiệm vụ của anh là đo gió, đo mưa, đo nắng, dự báo thời tiết hằng ngày phục vụ cho sản xuất, chiến đấu. Anh kể rằng nửa đêm đang nằm trong chăn, phải chui ra khỏi chăn, ra vườn giữa khí trời lạnh buốt. Tôi thấy tội cho anh vô cùng. Không những hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình anh còn có một lối sống ngăn nắp mẫu mực.

Tôi hỏi anh:
– Sao người ta bảo anh là người cô độc nhất thế gian? Rằng anh “thèm” người lắm?
Anh thanh niên cười:
– Các từ ấy đều là của bác lái xe. Không, không đúng đâu.

Anh hạ giọng tâm sự với chúng tôi rằng lúc chưa vào nghề, nhìn ngôi sao giữa bầu trời đen kịt, anh nghĩ ngôi sao kia lẻ loi một mình.
Bây giờ vào nghề, anh mới thấy không phải vậy. Anh còn cho rằng công việc của anh gắn liền với bao công việc của anh em đồng chí dưới xuôi, Cất công việc đi, anh buồn đến chết mất. Anh tâm sự nhự đọc lại một điều suy nghĩ từ rất lâu. Bất giác anh giật mình khi thấy tôi hí hoáy vẽ mình. Anh đã từ chối một cách khiêm tốn và giới thiệu cho tôi những người xứng đáng được vẽ hơn. Nhưng dù anh có ngăn cản, tôi vẫn vẽ được nhưng hơi vất vả.

Cuộc vui nào mà chẳng đến lúc phải chia tay. Giây phút đó thật luyến tiếc. Anh còn tặng cho chúng tôi một làn trứng gà không tiễn vì bảo đã gần đến giờ “ốp”. Tôi rất cảm phục việc thực hiện giờ làm việc của anh.

Cuộc nói chuyện tuy ngắn ngủi nhưng đã để lại trong tôi và mọi người những ấn tượng khó quên. Qua cuộc gặp gỡ ấy, tôi đã có những suy nghĩ và tình cảm mới mẻ về con người và cuộc sống. Anh thánh niên đã giúp tôi cảm nhận được hơi thở tràn trề sức sống của những con người làm việc trên Sa Pa.

II.
Câu 2:
Hôm nay đang lẽ là bữa tiệc chia tay của tôi thế nhưng tôi lại xin các anh em đồng nghiệp hoãn lại để tìm cái chất mà mình theo đuổi. Tôi chọn cho mình một chuyến đi thực tế dài ngày để sống cho thỏa cái đam mê của một người họa sĩ già.
Tại bến xe Lào Cai để nhường chỗ cho đôi vợ chồng trẻ người Mèo mà tôi được bác lái xe xếp chỗ cho ngồi giữa bác và cô gái trẻ. Dù đi xa chẳng quá cầu kì, chẳng mang theo đồ nghệ nhưng với con mắt tinh tường, trải nhiệm thực tế nhìn thoáng qua anh lái xe cũng đoán được rằng tôi là một người nghệ sĩ. Người ngồi kế bên tôi còn có cô gái trẻ. Suốt chặng đường đi tôi thấy đôi mắt xa xăm của cô gái ấy cứ nhìn ra ngoài phía xa cửa sổ. Hỏi chuyện mới hay cô là kĩ sư nông nghiệp mới ra trường đang lên nhận công tác tại Lai Châu. À thế hóa ra cũng tiện đường với tôi. Ánh mắt cô ấy đượm buồn, tôi đoán có lẽ cô ấy đang có những vướng mắc về chuyện tình cảm dang dở.
Màu xanh bao la mênh mông của đất trời choáng ngợp không gian trước mắt tôi. Anh lái xe hỏi khéo rằng tôi có muốn ghé Sa Pa để vẽ ư? Anh ta bảo rằng các họa sĩ hay tìm về cái hồn của đất trời Sa Pa để sáng tạo nghệ thuật.
Tôi nhận ra Sa Pa với những rằng đào trắng, với những đàn bò trắng đeo chuông trên cổ trải dài khắp các thung lũng, một vẻ đẹp đặc trưng không đâu trộn lẫn được. Tôi cũng từng dự định sẽ về Sa Pa ở hẳn nhưng bây giờ có lẽ chưa phải là lúc. Chẳng hiểu sao khi tôi vừa dứt lời anh lái xe lại hỏi ngược lại tôi rằng tôi sợ buồn có đúng không. Tôi cười phá lên đầy ngạo mà đáp lại anh ta rằng : Đúng buồn thì ai mà chẳng sợ nhưng quên đi để làm việc mới là điều đúng đắn.
Đi thêm một đoạn nữa, bỗng anh lái xe cho xe dừng khựng lại, và thông báo cho mọi người nghỉ ngơi 30 phút và cũng kịp để lót dạ. Anh ta hăm hở kéo tay tôi nằng nặc đòi giới thiệu cho tôi một người.
Tôi còn chưa kịp hiểu hết chuyện gì anh ta đã nhanh nhảu kể rằng đó là cậu thanh niên 27 tuổi làm công tác khí tượng trên đỉnh Yên Sơn cao 2600 mét. Cách đây 4 năm vì quá “Thèm người” mà anh ta đã lấy gậy chặn ngang xe. Cơ duyên gặp nhau bắt đầu từ đó, về sau thi thoảng tôi hay lên thăm, mua dùm cho anh ý chút sách và đồ đạc cần thiết.
Nghe đến đây tôi xúc động vô cùng. Một chàng trai trẻ lại chọn cách sống âm thầm, buồn tẻ thế này sao? Những trí tưởng tượng còn chưa kịp định hình trong đầu tôi thì trước mắt xuất hiện một câu con trai. Dáng vóc cậu ta nhỏ bé và trắng trẻo, có chút gì đó thư sinh, mỏng manh thu vào tầm mắt tôi. Điều này lại càng khiến tôi tò mò về câu chuyện ban nãy.
Qua một hồi giới thiệu, cậu ta mời tôi và cô bé kĩ sư lên nhà chơi. Chắc có lẽ do quá đột ngột cậu ta có vẻ luống cuống, luộm thuộm. Nhưng không trái ngược hoàn toàn với suy nghĩ của tôi ngôi nhà nhỏ nhắn, xinh xắn giữa rừng hoa hiện ra trước mắt. Cô kĩ sư cùng anh thanh niên trẻ hái hoa còn tôi tôi kiếm một góc sân nhỏ ngồi nghỉ hít hà cái khí trong lành đất trời Sa Pa.
Bẵng đi một lúc, anh thanh niên tiến tới bên tôi, bảo rằng anh ta sẽ dùng 5 phút để kể về công việc anh ta đổi lại chúng tôi sẽ cho anh ta 25 phút để được nghe tình hình và con người dưới xuôi.
Thế rồi anh ta giới thiệu về công việc của anh ta là đo mưa; đo gió; đo nắng; dự báo thời tiết; phục vụ cho sản xuất và chiến đấu. Rồi anh ta giới thiệu về các đứa con tinh thần của anh ta- nào là máy đo mưa; máy đo mây rồi cách anh ta đo gió;…Hứng thú lên cao trào bỗng nhiên anh ta hạ giọng nửa đùa nửa có chút lạnh lẽo khi nói về những đêm lạnh giá phải đi ra quan sát vào lúc 1h đêm. Gió lạnh thấu xương xuyên qua từng lớp áo đâm vào tim của chàng trai trẻ..
Lời kể của anh như gợi lên một nét sáng tạo; 1 đề tài mà tôi hằng mong ước kiếm tìm, tôi nhanh chóng kêu anh kể tiếp nhưng anh lại không nói nữa. Có lẽ anh đã cảm nhận được chút gì đó bối rối và e lê trong đôi mắt tôi và cô kĩ sư kia.
Rồi anh mời tôi và cô kĩ sư vào trong nhà thưởng thức trà. Căn phòng đơn sơ mộc mạc giản dị và rất đỗi hiếu khách của anh thật khiến con người ta cảm động. Tôi rất muốn, thực sự muốn được nghe nốt câu chuyện của anh cho thỏa cái nỗi lòng si mê tột cùng này. Tôi nói với anh rằng tôi hứa nhất định sẽ lên đây một lần nữa và kể cho anh nghe hết câu chuyện dưới xuôi còn bây giờ tôi muôn được nghe trọn vẹn câu chuyện của anh. Chiều lòng người họa sĩ đầu bạc như tôi, chàng trai trẻ tỏ ra lễ phép, tiếp tục tâm tình. Tôi băn khoăn nhờ anh giải đáp thắc mắc của mình. Anh không ngần ngại nói rằng anh không hề một mình, anh còn có công việc, có sách vở và có cả những người đồng chí dưới kia bầu bạn. Anh chia sẻ anh có một ông bố tuyệt vời. Bố anh đi nhập ngũ còn anh được phân về đây làm việc. Hồi tết vừa rồi có một chú quân đội xuống thăm anh báo cho anh biết chính nhờ phát hiện đám ây khô của anh mà quân ta tiêu diệt được biết bao máy bay phản lực Mỹ trên câu Hàm rồng. Anh bảo anh sung sướng và hạnh phúc siết bao khi được cống hiến chút sức lực nhỏ nhoi cho tổ quốc, cho quê hương, đất nước.
Mân mê theo lời kể của anh những nét bút trên tay tôi cũng đủ kịp khắc họa đôi nét về con người tuổi trẻ đầy nhiệt huyết ấy. Thấy tôi vẽ anh tỏ ra ngượng ngùng nhưng cũng chịu ngồi yên cho tôi vẽ. Anh kể cho tôi nghe thêm về anh kĩ sư vườn rau su hào không quản ngày đêm miệt mài lai tạo giống; thụ phấn để đem lại nhưng củ su hào to hơn, ngon hơn cho nhân dân Miền Bắc; về đồng chí nghiên cứu khoa học lúc nào cũng trong tư thế chờ sét,…Những con người ấy khiến anh khâm phục và ngưỡng mộ. Còn tôi nghe đến đây tôi lại thấy lâng lâng; một nỗi lòng da diết đến khó tả.
Một vài nét giản đơn mới chỉ kịp phác họa phần nào con người ấy; còn cái hồn của bức tranh có lẽ phải cần tôi chiêm nghiệm và con mắt của người thưởng thức.
Thời gian trôi nhanh quá ấy thế mà đã gần 30 phút trôi qua, chúng tôi phải lên đường. Tạm biệt chàng trai trẻ tôi nhất định, sẽ còn quay lại đây. Anh ta xách vội túi trứng dúi vào tay tôi bảo tôi với cô gái mang theo ăn dọc đường. Cái tình người ấm áp nơi núi rừng lạnh lẽo mới thật quý hóa xiết bao.
Anh ta từ chối tiễn chúng tôi bơi sắp tới giờ trực nhưng sao tôi lại có chút hoài nghi, chút âu tư phiền muộn?
Tôi lên xe ngước nhìn mãi cho đến khi bóng ngôi nhà nhỏ nhắn ấy khuất dần, khuất dần về phía sau…
Và phải chăng tôi đã tìm được cái chân lí cho bức tranh nghệ thuật bất lâu nay. Tôi muốn vẽ, muốn được truyền tải cái hồn của sự hi sinh thầm lặng của những con người ấy đến với mọi người. Và nhất định tôi sẽ tìm về nơi đây, tìm về nơi buồn nhất thế gian mà lại dư vị dư tình biết bao nhiêu. Lào Cai-1970.