Đề bài: Giới thiệu một vài nét về "Ngô Gia văn phái" và "Hoàng lê nhất thống chí"

Bài làm

1. Ngô Gia văn phái là gì? – Là trường phái văn học của đại gia đình họ "Ngô Thì" ở làng Tả Thanh Oai, thuộc huyện Thanh Oai, tỉnh Hà Tây. Dòng họ Ngô Thì thuộc loại danh gia vọng tộc ở Bắc Hà, lừng lẫy trong thế kỉ 18 dưới thời Lê Trịnh, với nhiều tiến sĩ, văn chương lỗi lạc như Ngô Thì Sĩ, Ngô Thì Nhậm, v.v...

   "Ngô gia văn phái" còn là tên bộ sách gồm có 36 quyển của ông cháu, cha con dòng họ Ngô Thì, tiêu biểu của các tác giả là: Ngô Thì Ức, Ngô Thì Sĩ, Ngô Thì Nhậm, Ngô Thì Hương, Ngô Thì Chí, Ngô Thì Du, v.v...

   Bộ sách gồm nhiều thể loại, nhiều nhất là thơ, rồi đến phú, truyện kí, v.v... Ngoài giá trị văn học, bộ sách còn mang giá trị sử học, văn hóa, xã hội. Nó xứng đáng là "bức tranh toàn cảnh" xã hội Đàng ngoài thời Lê – Trịnh, thời Tây Sơn và triều Nguyễn trong thế kỉ XVM đến nửa đầu thế kỉ XIX.

2. Hoàng Lê nhất thống chí

   "Hoàng Lê nhất thống chí" là tác phẩm tiêu biểu nhấl trong bộ sách "Ngô gia văn phái". Chí có nghĩa là ghi chép (như báo chí, tạp chí). "Hoàng Lẻ nhất thông chí" có nghĩa là ghi chép sự nghiệp thống nhất đất nước của nhà Lê (chấm dứt cảnh Đàng ngoài, Đàng trong chia cắt đất nước). Tác phẩm được viết dưới hình thức như một cuốn tiểu thuyết chương hồi (có 17 hồi) kể lại những biến cố lịch sử sôi động như Trịnh Sâm lên ngôi chúa, Đặng Thị Huệ được sủng ái trở thành nguyên phi, loạn kiêu binh, Nguyễn Huệ ra Bắc Hà lần thứ nhất, cơ nghiệp họ Trịnh sụp đổ tan tành, Lê Chiêu Thông rước 29 vạn quân Thanh sang xâm lược nước ta, Nguyễn Huê đại phá quân Thanh, Tôn Sĩ Nghị đại bại, Tây Sơn suy vong rồi bị Nguyên Ánh diệt, một triều đại mới ra đời: nhà Nguyễn Gia Long.

   "Hoàng Lê nhất thống chí" còn gọi là "An Nam nhất thống chí". Trong đó, các hồi 4 (Nguyễn Huệ kéo quân ra Bắc Hà ...), hồi 5 (Nguyễn Huệ lấy Ngọc Hân công chúa), hồi 14 (Nguyễn Huệ đại phá quân Thanh) là hấp dẫn nhất. Sự sụp đổ không cưỡng nổi của triền đại Lê – Trịnh và khí thế sấm chớp của phong trào Tây Sơn là chủ để nổi bật của "Hoàng Lê nhất thống chí" mà độc giả cảm nhận được.