1.Mở bài:Giới thiệu tác giả, tác phẩm:
+ Tác giả: Đặng Trần Côn sinh ra Hà nội.
+ Tác phẩm : tình cảnh lẻ loi người chinh phụ viết về cảnh và tâm trạng người phụ nữ phải sống trong cô đơn, buồn khổ, trong thời gian đợi chồng đi đánh giặc trở về, không có tin tức.
2. Thân bàiPhân tích:
- Tám câu đầu: thời gian chờ đợi mỏi mòn.
+ Hai câu thơ đầu: hành động vô thức của người chinh phụ, hành động lặp đi lặp lạià tâm trí đã để nơi biên ải xa nên tất cả việc làm đều không kiểm soát.
+ Hai câu tiếp : sự ngóng trông chim khách báo tin lành nhưng biệt vô âm tín.
+ Hình ảnh ngọn đèn: nói lên thời gia trôi nhanh, người phụ nưc cô đơn một mình đối diện với ngọn đèn vô tri, vô giác lòng mang đầy nỗi sầu, sầu thương về niềm hạnh phúc dở dang.
+ Gà eo óc: tiếng gà âm thanh duy nhất trong đêm tối nhưng lại nhanh chóng im lặng.
+Hòe phất phơ:gợi cảm giác cô quạnh, lạnh lẽoàsự cô đơn của người chinh phụ.
- “ Khắc giờ” mà cứ như một năm chờ đợi, mối sầu đã đong đầy thành biển khơi vô tâm.
Người thiếu phụ đợi chờ chồng trong mỏi mòn, lo lắng trong sự bồn chồn không yên lo cho sự bình an của chông.
- Sự gắng gượng thoát khỏi nỗi bủa vây của sự cô đơn:
- gượng đốt hương -> mê mải về quá khứ
- gượng soi gương-> nước mắt tuôn trào
- gảy đàn -> lo cho đứt dây đàn báo điềm chẳng lành.
- Người phụ nữ gắng gượng bản thân thoát nỗi cô đơn, nhưng càng bị bủa vây nỗi cô đơn đó, càng đau khổ tuyệt vọng.
* Tám câu cuối:Sự thương nhớ của người thiếu phụ
– Gió đông: Gió mùa xuân
– Nghìn vàng: lòng thương nhớ , trân trọng quý như vàng.
– Núi Yên: nơi chiến trận ngoài biên ải xa xôi.
-> Người thiếu phụ gửi nỗi nhớ vào gió đến chồng của mình
– núi Yên ở đâu nàng cũng không biết, trời thăm thẳm xa vời không thấu cho nỗi niềm của nàng
– Cảnh buồn: sương, cành cây, mưa phùn đượm nỗi buồn người chinh phụ. Thiết tha là nỗi buồn khôn nguôi, không lối thoát , dai dẳng, dày sé con tim.
3. Kết bài: - Bài thơ hay
- Cung bậc và sắc thái khác nhau sự cô đơn, buồn khổ , khát khao sống trong tình yêu và hạnh phúc lứa đôi.