Mạch gỗ thuật ngữ khoa học là xylem , có nghĩa là "gỗ"), là tổ chức dẫn truyền nhựa nguyên (khoáng và nước) trong thân cây, chỉ có ở cây gỗ lá rộng. Mạch gỗ chiếm 20-30% thể tích thân cây. Cấu tạo mạch gỗ là tập hợp của các tế bào mạch gỗ nối tiếp nhau thành ống dài theo chiều dọc của thân cây. Quan sát dưới kính hiển vi , tế bào mạch gỗ có hình dạng: hình trụ , hình trống hoặc viên trụ. Mạch gỗ là thành phần lớn nhất trong cấu tạo thô đại của gỗ nên dễ quan sát nhất, trên mặt cắt ngang nó có hình tròn hoặc elip nên gọi là lỗ mạch, trên mặt cắt xuyên tâm và tiếp tuyến nó có dạng ống nên gọi là ống mạch.
Tế bào mạch rây là một trong các loại tế bào thuộc về mô mạch rây của thực. Các tế bào mạch rây có hình dạng thuôn dài như một cái ống với phần vách tế bào ở hai đầu "ống" có nhiều lỗ như một cái rây, giúp cho phần tế bào chất của một tế bào mạch rây sẽ nối liền với một tế bào mạch rây khác nằm kế cận. Nói cách khác, trong cơ thể thực vật, các tế bào mạch rây hình ống nằm sát nhau và tiếp xúc với nhau tại các "rây" ở hai đầu "ống" của tế bào, tạo thành một "đường ống rây" kéo dài. Trái với các tếbào đạo quản hay tế bào ống trong mạch gỗ, các tế bào mạch rây khi trưởng thành vẫn còn sống, tuy nhiên các thành phần như nhân tế bào , ti thể , không bào, ribosome và khung xương tế bào thì hoàn toàn tiêu biến. Sau khi trưởng thành, thông thường tuổi thọ của loại tế bào này không kéo dài quá một năm, nhưng giới khoa học đã nhận diện một số cá thể tế bào mạch rây trên một số loài cọ vẫn còn sống sót sau 100 năm tồn tại.

Mạch gỗ và mạch rây nằm trong thân cây
Mạch gỗ là những tế bào chết gồm quản bào và mạch ống. Mạch gỗ có chức năng vận chuyển nước và ion khoáng từ đất vào rễ lên thân lên lá và các bộ phận khác
Mạch rây là các tế bào sống gồm ống rây và tế bào kèm . Mạch rây có chức năng vận chuyển chất hữu cơ đến cơ quan dự trữ hoặc sử dụng.
 

Mạch gỗ nằm ở trong thân cây có chức năng vận chuyển nước và muối khoáng cho cây.
Mạch rây nằm ở vỏ cây có chức năng vận chuyển các chất dinh dưỡng hòa tan cho cây.
Cả hai loại mạch này đều vô cung quan trọng đối với cây