Công tác phòng cháy chữa cháy (PCCC) đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc bảo vệ tính mạng, tài sản của mọi gia đình và xã hội. Thực hiện tốt công tác PCCC là đã bảo vệ được tính mạng, tài sản, giữ được bình yên, hạnh phúc cho mọi gia đình và xã hội. Trong cuộc sống, nhiều lúc chỉ cần một phút lơ là, bất cẩn là có thể để xảy ra cháy. Thời gian qua nhiều vụ cháy xảy ra đã gây thiệt hại nặng nề về người và tài sản, ảnh hưởng lớn đến đời sống xã hội.
Những năm gần đây, cùng với sự phát triển kinh tế - xã hội, dẫn đến tốc độ đô thị hóa nhanh, nhiều khu dân cư, nhiều cơ sở sản xuất, kinh doanh nhanh chóng được hình thành và phát triển dẫn đến nguy cơ về cháy, nổ xảy ra cao. Mặc dù đã có nhiều biện pháp thông tin, tuyên truyền và sự nỗ lực của các cấp, các ngành để chỉ đạo thực hiện công tác an toàn vệ sinh lao động, phòng chống cháy nổ nhưng vẫn còn một số đơn vị, cá nhân còn chủ quan chưa thực sự chú trọng công tác PCCC, dẫn đến xảy ra các vụ cháy, nổ không được kiểm soát kịp thời gây hậu quả nghiêm trọng
Theo thống kê của Cục Cảnh sát PCCC và CNCH - Bộ Công an, trong năm 2013 xảy ra 2.624 vụ cháy (trong đó có 2.394 vụ cháy tại các cơ sở, nhà dân, phương tiện giao thông và 230 vụ cháy rừng). Thiệt hại do cháy gây ra: làm chết 60 người, bị thương 199 người, về tài sản ước tính trị giá 1.656,148 tỷ đồng. Điển hình là một số vụ cháy lớn như: Vụ cháy nổ cực lớn xảy ra tại hẻm số 384 Nam Kỳ Khởi Nghĩa (phường 8, quận 3 Thành phố Hồ Chí Minh) lúc 0 giờ 20 ngày 24/2 đã khiến ba căn nhà liền kề nhau bị kéo sập, 11 người bị vùi chết và nhiều nạn nhân khác bị thương nặng; Vụ cháy xảy ra tại Công ty may Hà Phong - Bắc Giang, thiêu trụi phân xưởng sản xuất cùng hàng ngàn xe gắn máy của công nhân; Ngày 03/6/2013, một vụ cháy lớn xảy ra tại cây xăng số 2B Trần Hưng Đạo, Quận Hoàn Kiếm, Hà Nội thiệt hại nặng nề với 4 ô tô bị cháy đen, 6-7 xe máy bị thiêu rụi, 1/3 hộ dân quận Hoàn Kiếm bị cắt điện. Khoảng 1.000 người tham gia chiến đấu với “giặc lửa”, 12 người bị thương, trong đó có 09 cảnh sát phòng cháy chữa cháy; Vụ nổ khủng khiếp tại nhà máy sản xuất pháo hoa ở Phú Thọ vào sáng ngày 12/10/2013 đã khiến 26 người tử vong và 98 người bị thương, trong đó nhiều trường hợp bị bỏng trên 90% cơ thể phải cấp cứu tại Viện Bỏng quốc gia, thiệt hại về tài sản khoảng 52 tỷ đồng; vụ cháy Trung tâm thương mại Hải Dương phút chốc biến gần 500 tỷ đồng của các tiểu thương thành tro bụi; hàng chục vụ cháy nhà cao tầng, khu dân cư, gây hoảng loạn trong dân chúng do thiệt hại quá lớn về người và tài sản…
Trong 09 tháng đầu năm 2014, cả nước đã xảy ra 1.552 vụ cháy, gây thiệt hại: chết 55 người, bị thương 119 người, về tài sản trị giá 921,807 tỷ đồng. Đáng chú ý một số vụ cháy trong khu dân cư gây thiệt hại nghiêm trọng về người như: vụ cháy tại tiệm may bọc yên xe Phong Phú ở TP.Biên Hòa, Đồng Nai làm 05 người chết. Vụ cháy xảy ra tại quán Karaoke Nhật Thực ở Giảng Võ, Hà Nội vào trưa ngày 03/5/2014 làm 05 người tử vong. Đặc biệt vào lúc 03h15 ngày 16/9/2014 xảy ra vụ cháy tại ngôi nhà trên đường Nguyễn Trãi, quận 5, TP HCM, đã làm 07 người trong một gia đình cùng chết cháy do không thoát ra ngoài được...
Có thể nói, trong bối cảnh đất nước không ngừng xây dựng và phát triển thì công tác PCCC càng chiếm giữ một vai trò quan trọng. Ít có loại tai nạn nào mà cùng lúc có thể gây thiệt hại lớn về tính mạng và tài sản như trong các vụ hỏa hoạn. Tại các đô thị, sự xuất hiện ngày càng nhiều các công trình nhà cao tầng, công trình ngầm, các trung tâm thương mại, bệnh viện, trường học, các khu chế xuất, khu công nghiệp, khu công nghệ cao, các trạm xăng, dầu trong nội đô… nguy cơ cháy, nổ là rất lớn và hậu quả khôn lường. Trong khi đó nguyên nhân dẫn đến cháy, ban đầu chỉ bắt nguồn từ một đốm lửa nhỏ, một sự cố chập điện bình thường hoặc từ những bất cẩn của con người… không được phát hiện, xử lý kịp thời dẫn đến bùng phát thành đám cháy dữ dội.
Việc đảm bảo các trang thiết bị, điều kiện nhân lực, vật lực về an toàn PCCC tại các công sở, cơ quan, đơn vị, khu dân cư một số nơi chỉ làm chiếu lệ, qua loa, mang tính đối phó. Không ít doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, kinh doanh nhiều khi chỉ chú trọng đến lợi nhuận mà quên đi biện pháp bảo vệ an toàn cho tính mạng người lao động và tài sản của mình.
Vì vậy, để đảm bảo an toàn PCCC là việc phải được làm thường xuyên, liên tục, đồng đều, rộng khắp ở các địa phương. Ở các đô thị lớn, đông dân cư thì cháy rất dễ trở thành thảm họa, việc phòng cháy vì thế cần phải trở thành một nguyên tắc sống, ăn sâu bám rễ vào ý thức của từng người dân.