Có 3 nguyên nhân:
- Do bị đế quốc và phong kiến bóc lột lâu ngày, thêm vào đó từ 1929 đến 1933 thế giới lại diễn ra một cuộc khủng hoảng kinh tế của chủ nghĩa tư bản. Cuộc khủng hoảng này ảnh hường đến tất cả các nước, làm cho đời sống của nhân dân càng thêm khốn khổ, nhất là nhân dân lao động ở các nước thuộc địa trong đó có Đông Dương, mâu thuẫn xã hội càng thêm gay gắt. Tình hình ấy, khiến nhân dân ta nhận thấy chỉ còn có một con đường là phải vùng lên đấu tranh chống lại ách áp bức, bóc lột của bọn thực dân phong kiến mới hy vọng thoát khỏi cuộc đời trâu ngựa được.

- Đầu năm 1930 cuộc khởi nghĩa Yên Bái của Việt Nam Quốc dân Đảng bùng nổ và thất bại (9/2/1930). Bọn đế quốc đã vin vào cớ này để đàn áp cách mạng, làm cho không khí chính trị ở Đông Dương vốn đã căng thẳng lại càng thêm căng thẳng.

- Ngày 3/2/1930 Đảng được thành lập và công bố Luận cương chính trị của mình. Luận cương đề ra hai khẩu hiệu chiến lược là “Độc lập dân tộc” và “ruộng đất dân cày”, đáp ứng được nguyện vọng của đại đa số nhân dân, nhất là nông dân. Đảng lại chủ trương phát động quần chúng nổi dậy đấu tranh thực hiện theo cương lĩnh của Đảng.

Từ ba nguyên nhân trên đã dẫn đến sự bùng nổ của cao trào cách mạng 1930 - 1931 ở nước ta. Trong ba nguyên nhân ấy thì nguyên nhân có Đảng lãnh đạo là nguyên nhân cơ bản quyết định sự bùng nổ của cao trào.