Qua bài thơ ,ta hiểu con hổ nói điều gì về tâm trạng của nó .Tâm trạng của con hổ trong hai câu thơ " Gậm một khối căm hờn ...nằm dài trong ngày tháng dần qua .Khinh lũ người kia ngạo mạn ,ngẩn ngơ ...giễu oai linh . ,...bọn gấu dở hơi ,...cặp báo ...vô tư lự . Tâm trạng căm hờn uất hận và nỗi ngao ngán trong cảnh tù hãm . Ghét ...cảnh ...không đời nào thay đổi ,...sửa sang ,tầm thường giả dối .Tâm trạng chán ghét cảnh sống hiện tại .Tâm trạng uất hận ,căm hờn ,nỗi chán ghét cao độ .
Qua đoạn 2& 3 Trong nỗi nhớ của con hổ ,cảnh núi rừng được miêu tả "...bóng cả ,cây già .,...tiến gió gào ngàn ,giọng nguồn hét núi ;...thét khúc trường ca dữ dội ;...bước chân dõng dạc đường hoàng ;...Lượn tấm thân như sóng cuộn nhịp nhàng ;...Vờn sóng âm thầm ,lá gai ,cỏ sắc .Trong nền cảnh ấy ,chúa sơn lâm đã xuất hiện với vẻ đẹp mảnh liệt oai hùng của chúa rừng giữa thiên nhiên hoang dã .Và cảnh vật trong thời điểm khác nhau .Đó là thời hoàng kim tươi sáng tho mộng của con hổ .Nỗi lòng quặn đau ,ngao ngán ,căm hờn ,u uất vì đang bị cầm tù nhưng vẫn mãi thủy chung với non nước cũ
Qua sự đối lập sâu sắc giữ hai cảnh tượng của con hổ ,ta thấy tâm sự của con hổ ở vườn bách thú tâm trạng bất hòa sâu sắc với thực tại và niềm khát khao tự do mãnh liệt .Tâm sự ấy có gì gần gũi với tâm sự của người Việt Nam đương thời ? Đó là tâm trạng của nhân vật lãng mạn ,đòng thời cũng là tâm trạng chung của người Việt Nam mất nước khi đó .Có thể nói ,bài thơ đã chạm tới huyệt thần kinh nhạy cảm nhất của người Việt Nam đang sống trong cảnh nô lệ ,bị "nhục nhằn tù hãm ",cũng " gặm một khối căm hờn trong cũi sắt " và tiếc thương khôn nguôi thời oanh liệt với những chiến công vẻ vang của dân tộc .Chính vì thế mà bài thơ được công chúng bấy giờ say sưa đón nhận .Họ cảm thấy lời con hổ trong bài tho chính là tiếng lòng sâu kín của họ . Bài tho kết thúc bằng lời nhắn gửi thống thiết của con hổ tới rừng thiêng .Đó là lời căm ghét u uất cảnh đời nô lệ của người dân Việt Nam nhưng vẫn thủy chung ,son sắt với giống nòi ,non nước . .Bài thơ nói về con hổ nhưng cũng là nói đến con người ,nhắc người ta nhớ đến thuở oanh liệt ,chán ghét cảnh tù túng nô lệ .Nét tích cực ở bài thơ là : Tuy hình ảnh con hổ không có khí thế sổ lồng tung cánh ,hay ý chí mãnh liệt muốn đạp tan phòng mà ra như hình ảnh người tù cách mạng nhưng nó không chịu đầu hàng ,luôn nung nấu căm hờn ,luôn nhớ về quá khứ .Đó là nét tích cực khơi gợi trong lòng chúng ta khi đọc đến.