Quy luật phân li

B. Bài tập tự luận

Câu 1: Hãy nêu các điểm độc đáo trong phương pháp nghiên cứu của Menđen.

Trả lời

   Phương pháp nghiên cứu của Menđen có các điểm độc đáo sau:

   - Chọn các dòng thuần khác nhau bằng cách cho tự thụ phấn liên tiếp nhiều thế hệ dùng làm dạng bố mẹ đem lai.

   - Theo dõi trước tiên kết quả di truyền của từng tính trạng qua vài thế hệ, trong đó thế hệ cây lai F₁ sinh ra do giao phấn giữa hai dạng bố mẹ thuần chủng khác nhau, còn thế hệ cây lai F₂ sinh ra từ sự tự thụ phấn của F₁, rồi sau đó mới tiến hành nghiên cứu sự di truyền đồng thời của hai hoặc nhiều tính trạng.

   - Khái quát và lí giải các kết quả thí nghiệm thu được bằng toán thống kê và xác suất.

   - Kiểm tra lại một cách cẩn thận các giả thuyết bằng các phép lai thuận nghịch và lai phân tích.

Câu 2: Những điểm mới trong phương pháp nghiên cứu di truyền của Menđen

Trả lời

   1. Chọn đối tượng nghiên cứu nhiều thuận lợi.

   Menđen đã chọn cây đậu Hà Lan làm đối tượng nghiên cứu có 3 thuận lợi cơ bản:

   - Thời gian sinh trưởng ngắn trong vòng 1 năm.

   - Cây đậu Hà Lan có khả năng tự thụ phấn cao nên tránh được sự tạp giao trong lai giống.

   - Có nhiều tính trạng đối lập và tính trạng đơn gen .

   2. Đề xuất phương pháp phân tích cơ thể lai gồm 4 nội dung cơ bản:

   - Tạo dòng thuần chủng trước khi nghiên cứu bằng cách cho tự thụ phấn nhiều đời.

   - Lai các cặp bố mẹ thuần chủng khác nhau về một hoặc vài cặp tính trạng tương phản rồi theo dõi các đời con cháu, phân tích di truyền chung của nhiều tính trạng.

   - Sử dụng phép lai phân tích để phân tích kết quả lai, trên cơ sở đó xác định được bản chất của sự phân li, tổ hợp của các nhân tố di truyền trong giảm phân và thụ tinh. Từ nhận thức này đã cho phép xây dựng được giả thiết giao tử thuần khiết.

   - Dùng toán thống kê và lý thuyết xác suất để phân tích quy luật di truyền các tính trạng của bố mẹ cho các thế hệ sau.

Câu 3: Nếu không dùng phép lai phân tích có thể sử dụng phương pháp nào để xác định một cơ thể mang tính trạng trội là đồng hợp hay dị hợp.

Trả lời

   Nếu không dùng phép lai phân tích có thể xác định được 1 cá thể có kiểu hình trội có phải kiểu gen đồng hợp hay không nhờ vào tự thụ phấn.

   - Nếu kết quả phép lai thu được là đồng tính thì cơ thể đem lai là đồng hợp.

   - Nếu kết quả phép lai thu được là phân tính theo tỉ lể 3:1 thì cơ thể đem lai là dị hợp.

Câu 4: So sánh trội hoàn toàn và trội không hoàn toàn trong lai 1 cặp tính trạng?

Trả lời

   a. Giống nhau

   - Đây đều là phép lai 1 cặp tính trạng.

   - Bố mẹ đem lai đều thuần chủng.

   - Kết quả thu được F₁ đồng tính về kiểu hình và kiều gen dị hợp.

   - Kết quả thu được ở F₂ là sự phân hoá về kiểu gen theo tỉ lệ 1:2:1

   b. Khác nhau

Câu 5: Phát biểu định luật phân li? Nếu ý nghĩa của quy luật phân li.

Trả lời

   Định luật phân li: Trong quá trình phát sinh giao tử, mỗi nhân tố di truyền trong cặp nhân tố di truyền phân li về một giao tử và giữ nguyên bản chất như ở cơ thể thuần chủng của P.

   Ý nghĩa của quy luật phân li:

   - Đối với tiến hóa: Góp phần giải thích nguồn gốc và sự đa dạng của sinh giới trong tự nhiên.

   - Đối với chọn giống: Là cơ sở khoa học và là phương pháp tạo ưu thế lai.