Soạn bài: Chữa lỗi về quan hệ từ

Các lỗi thường gặp về quan hệ từ

   1. Thiếu quan hệ từ

   - Lỗi sai cả hai câu: thiếu quan hệ từ

   - Chữa :

   + Đừng nên nhìn hình thức mà đánh giá kẻ khác.

   + Câu tục ngữ này chỉ đúng với xã hội xưa, còn ngày nay thì không đúng.

   2. Dùng quan hệ từ không thích hợp về nghĩa

   - Lỗi: sử dụng quan hệ từ mà không đúng nghĩa.

   - Chữa: thay thế từ và → nhưng; để → vì.

   3. Thừa quan hệ từ

   - Các câu thiếu chủ ngữ vì các quan hệ từ in đậm đã khiến chủ ngữ của câu trở thành trạng ngữ.

   - Chữa : Bỏ quan hệ từ thừa Qua, Về.

   4. Dùng quan hệ từ mà không có tác dụng liên kết

   - Các câu (in đậm) sai ở lỗi sử dụng quan hệ từ, các quan hệ từ được sử dụng mà không có tác dụng liên kết.

   - Chữa :

   + Nam là một học sinh giỏi toàn diện. Không những giỏi về môn toán, môn văn mà còn giỏi về nhiều môn khác nữa.

   + Nó thích tâm sự với mẹ, nhưng không thích tâm sự với chị.

Luyện tập

Câu 1 (trang 107 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1): Thêm quan hệ từ :

   - Nó chăm chú nghe kể chuyện từ đầu đến cuối.

   - Con xin báo một tin vui để cha mẹ mừng.

Câu 2 (trang 108 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1): Thay thế các quan hệ từ :

   (1) với → như ; (2) Tuy → Dù ; (3) bằng → về, (4) bằng → về

Câu 3 (trang 108 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1):

   Chữa bằng cách bỏ các quan hệ từ : (1) Đối với ; (2) Với ; (3) Qua

Câu 4 (trang 108 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1):

   - Câu đúng : a, b, d, h

   - Câu sai và sửa lại :

   c. Bỏ quan hệ từ cho

   e. quyền lợi bản thân của mình → quyền lợi của bản thân mình

   g. Bỏ từ của

   i. Giá thay bằng Nếu

Câu 5 (trang 108 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1): Các em tự đọc và nhận xét bài của nhau.

Soạn bài: Chữa lỗi về quan hệ từ

I. Các lỗi thường gặp về quan hệ từ

1. Lỗi thiếu quan hệ từ

a. Hai câu đã cho sai vì thiếu quan hệ từ.

b. Chữa lại:

- Đừng nên nhìn hình thức mà đánh giá kẻ khác.

- Câu tục ngữ này chỉ đúng với xã hội xưa, còn ngày nay thì không đúng.

2. Lỗi dùng quan hệ từ không thích hợp về nghĩa

a. Các quan hệ từ và, để dùng không đúng nghĩa, không thể hiện chính xác mối quan hệ giữa các thành phần câu.

b. Chữa: thay và bằng nhưng, thay để bằng vì.

3. Lỗi thừa quan hệ từ

a. Các câu này đều thiếu chủ ngữ. Các quan hệ từ qua, về ở đầu câu đã biến chủ ngữ của câu thành thành phần trạng ngữ. Đây là lỗi thừa quan hệ từ.

b. Cách chữa là bỏ quan hệ từ để khôi phục thành phần chủ ngữ cho câu:

- Câu ca dao "Công cha như núi Thái Sơn, Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra" cho ta thấy công lao to lớn của cha mẹ đối với con cái.

- Hình thức có thể làm tăng giá trị nội dung đồng thời hình thức có thể làm thấp giá trị nội dung.

4. Lỗi dùng quan hệ từ mà không có tác dụng liên kết

a. Không những giỏi về môn toán, không những giỏi về môn Văn; ... không thích với chị. Quan hệ từ không những ... đòi hỏi phải có quan hệ từ mà còn... đi kèm. Quan hệ từ với trong trường hợp này thiết lập quan hệ giữa không thích và chị là không hợp lí, không tương ứng với vế trước.

b. Có thể chữa:

- Nam là một học sinh giỏi toàn diện. Bạn ấy không những giỏi về môn toán, môn văn mà còn giỏi về nhiều môn khác.

- Nó thích tâm sự với mẹ, không thích tâm sự với chị.

II. Luyện tập

Câu 1:

- Nó chăm chú nghe kể chuyện từ đầu đến cuối.

- Con xin báo một tin vui để cha mẹ mừng.

Câu 2: Thay các quan hệ từ dùng sai:

- Ngày nay, chúng ta cũng có quan niệm như cha ông ta ngày xưa, lấy đạo đức, tài năng làm trọng.

- Dù nước sơn có đẹp đến mấy mà chất gỗ không tốt thì đồ vật cũng không bền được.

- Không nên chỉ đánh giá con người về hình thức bên ngoài mà nên đánh giá con người về những hành động, cử chỉ, cách đối xử của họ

Câu 3: Cách chữa chung cho loại lỗi này là bỏ các quan hệ từ để khôi phục chủ ngữ cho câu. Có thể sửa:

- Bản thân em còn nhiều thiếu sót, em hứa sẽ tích cực sửa chữa.

- Câu tục ngữ "Lá lành đùm lá rách" cho em hiểu đạo lí làm người là phải giúp đỡ người khác.

- Bài thơ này đã nói lên tình cảm của Bác Hồ đối với thiếu nhi.

Câu 4: Các câu sai: (c), (e), (g), (i), có thể sửa như sau:

- Chúng ta phải sống thế nào để chan hoà với mọi người. (bỏ từ cho)

- Phải luôn luôn chống tư tưởng chỉ bo bo bảo vệ quyền lợi của bản thân mình. (sửa lại cụm bản thân của mình)

- Sống trong xã hội phong kiến đương thời, nhân dân ta bị áp bức bóc lột vô cùng tàn bạo. (bỏ từ của)

- Trời mà mưa thì con đường này sẽ rất trơn. (quan hệ từ giá chỉ dùng để biểu thị điều kiện thuận lợi).