Soạn bài ôn tập truyện kí Việt Nam lớp 8 HK 11. Lập bảng thống kê những văn bản truyện kí Việt Nam đã học từ đầu năm học.
Tên văn bản, tác giả
| Thể loại
| Phương thức biểu đạt
| Nội dung chủ yếu
| Đặc điểm nghệ thuật
|
Trong lòng mẹ (Nguyên Hồng)
| Hồi kí (trích)
| Tự sự (có xen trữ tình)
| Nỗi đau của đứa bé mồ côi và tình yêu thương của mẹ bé.
| Văn hồi kí chân thực, trữ tình, tha thiết.
|
Tức nước vỡ bờ (Ngô Tất Tố)
| Tiểu thuyết (trích)
| Tự sự
| Phê phán chế độ tàn ác, bất nhân và ca ngợi vẻ đẹp tâm hồn, sức sống tiềm tàng của người phụ nữ nông thôn.
| Khắc họa nhân vật và miêu tả hiện thực một cách chân thực, sống động.
|
Lão Hạc (Nam Cao)
| Truyện ngắn (trích)
| Tự sự (có xen yếu tố trữ tình)
| Số phận bi thảm của người nông dân cùng khổ và nhân phẩm cao đẹp của họ.
| Nhân vật được miêu tả sâu về tâm lí, cách kể chuyện tự nhiên, vừa linh hoạt vừa đậm tính chất trữ tình.
|
2.
a. Giống nhau:
- Đều là văn tự sự (có xen lẫn trữ tình), là các truyện kí thể hiện đại sáng tác vào thời kì 1930 – 1945.
- Đề tài là những con người và cuộc sống đương thời, đi sâu miêu tả nỗi đau của con người với số phận nghèo khổ cùng cực.
- Các văn bản, tác phẩm đều chan chứa tinh thần nhân đạo, nêu cao tinh thần nhân đạo.
- Tố cáo tội ác xấu xa của giai cấp thống trị đương thời.
- Sự giống nhau còn ở cách thể hiện chân thực, sinh động, đó là đặc điểm chung của dòng văn xuôi hiện thực trước CMT8.
b. Khác nhau.
- Ở mỗi văn bản đều có cái riêng. Cũng là nỗi đau của con người nhưng ở mỗi văn bản thể hiện một phương diện, một khía cạnh cụ thể:
+ Có người vừa nghèo khổ lại vừa bị hủ tục xô đẩy.
+ Có người vì quá nghèo khổ phải đứng lên phản kháng lại, có người lại chôn chặt nỗi đau ấy trong một cái chết thảm thương.
- Về phương diện biểu đạt thì mỗi văn bản thể hiện sắc thái miêu tả, biểu cảm đậm nhạt khác nhau.
3. Gợi ý
- Nhân vật Hồng có tình cảm thương mẹ rất sâu sắc. Chú ý đoạn văn tả cảnh Hồng ngồi trên xe với mẹ.
- Nhân vật chị Dậu vừa giàu lòng thương chồng con vừa đanh đá. Chú ý đoạn văn chị Dậu chống lại tên cai Lệ.
- Nhân vật lão Hạc vừa hiền hậu, vừa có tâm hồn trong sáng. Chú ý đoạn kể chuyện bán chó với ông giáo.