hướng dẫn các bạn viết bài Tả một người em mới gặp lần đầu nhưng để lại cho em những ấn tượng sâu sắc trong sách tiếng việt lớp 5. Đây là dạng bài viết không dễ và cũng không khó, bạn có thể tả lại một bác công nhân, một bác sĩ, một chú công an hoặc thậm chí một bạn học cùng khoá. Nhưng người được miêu tả cần phải có đặc điểm nội bật.
Tập làm văn lớp 5: Tả một người em mới gặp một lần nhưng để lại cho em những ấn tượng sâu sắc.
Bài làm
- Vé số đây! Vé số đây!
Đang ngồi uống nước cùng tụi bạn ở bên vệ đường, bất chợt nghe tiếng rao lanh lảnh, tôi quay lại nhìn thì thấy một em bé bán vé số.
Em bé ước chừng tám, chín tuổi. Dáng người em dong dỏng cao. Em mặc chiếc áo sơ mi ngắn tay màu nâu giống như mấy đứa trẻ chăn trâu ở quê tôi. Chiếc quần bò lửng em mặc cũng đã bạc phếch, sờn cả hai đầu gối. Một vài tia nắng của buối xế chiều còn vương lại khẽ rọi qua cái mũ phớt em đội để lộ ra khuôn mặt chữ điền vuông vức. Nổi bật trên khuôn mặt ấy là đôi mắt tròn to, đen lay láy, trông lanh lợi, thông minh nhưng thoáng chút u buồn.
Em chạy dọc trên đường phố, đến các sạp bán báo, bán hoa quả, mồm không ngớt lời mời chào. Nhưng em bị từ chối bởi thái độ thờ ơ, lạnh lùng, ánh mắt dửng dưng cùa mọi người, thậm chí đáp lại em là những câu quát tháo. Khi đó, đôi mắt em rũ xuống, nét mặt đầy u buồn. Em lững thững, bước từng bước nặng nề. Có lẽ em nghĩ: “Nếu không bán hết xấp vé số này thì tối lấy gì mà ăn đây”. Bất chợt, một ông khách có dáng người to, cao, bệ vệ ngồi trong quán gọi em vào. Ông nhích nhích từng tờ để dò số. Nét mặt ông hào hứng như sắp được trúng độc đắc. Em bé vẫn đứng đó, đôi mắt sáng lên, khuôn mặt rạng rỡ đến lạ thường. Chắc em đang cầu mong cho ông khách kia mua vé thật nhiều, trúng thật nhiều để vé số của mình đắt hàng hơn. Ông khách trả tiền xong, như được tiếp thêm nguồn năng lượng dồi dào, em bé lại nhanh nhẹn đi, miệng không ngớt lời rao mời.
Thấy thế, tôi dừng lại rút số tiền ba cho sáng nay, gọi em lại mua một vé. Em xoè cả xấp vé số cho tôi chọn, miệng em cười để lộ ra hàm răng trắng, đều đặn, rồi nói:
- Anh Hai mua số nào? Hay để em chọn cho nghe! Em chọn là may mắn lắm đó.
Nói rồi, nhanh như cắt em rút cho tôi một tờ. Tôi gửi tiền và không quên chúc em bán được nhiều vé số, em gật đầu cảm ơn lia lịa. Tuy biết rằng có thể chẳng trúng gì nhưng tôi vẫn mua vì tôi thấy thương em mới có chừng ấy tuổi đã phải chịu cực khổ, phải làm việc vất vả hàng ngày. Tuổi của em lẽ ra phải được vui chơi, được học hành.
Tôi đi về nhà nhưng hình ảnh em bé bán vé số chiều nay khiến tôi phải suy nghĩ mãi. Cùng lứa tuổi như tôi, có biết bao trẻ em thiếu may mắn phải lặn lội trong sương gió kiếm tiền sinh sống. Nếu lúc này ai hỏi tôi ước gỉ. Tôi sẽ nói: “Ước gì cho mọi trẻ em đều được đến trường”.
Nguyễn Trung Hiếu - Thành phổ Hồ Chí Minh
Nhận xét của giáo viên:
Đề bài được cho trước không phải là đề bài dễ đối với các em vì tả một người mới chỉ gặp một lần thì có thể các em sẽ không có điều kiện quan sát kỳ để tìm ý, từ đó bộc lộ cảm xúc khi miêu tả. Nhưng rổ ràng Hiếu đã viết bài văn miêu tả em bé bán vé số rất thành công.
Bài văn có bố cục ba phần rõ ràng, lời văn trong sáng, hồn nhiên, thấm đượm cảm xúc của người viết qua từng câu, từng chữ. Chọn vị trí quan sát hợp lí: từ xa đến gần nên bạn đã thu được những chi tiết đầy đủ, cụ thể để miêu tả em bé bán vé số. Bạn đã biết chọn lọc những nét ngoại hình tiêu biểu của em như: “dáng dong dỏng cao “mặc áo màu náu giong may đứa trẻ chăn trâu ở què “quần bò lửng bạc phếch, sờn cả hai đầu gối”; “mắt đen, to nhưng đầy u huồn ” (những chi tiết góp phần thể hiện rõ hoàn cảnh sống khó khăn, vất vả của em).
Không sa vào lối liệt kê sự việc, Hiếu đã khéo léo dẫn dắt giới thiệu cho người đọc thấy sự biến đổi tâm trạng của em bé bán vé số khi em bị mọi người từ chối mua vé “đôi mắt em rủ xuống, nét mặt đầy u buồn”, “em lững thững hước từng bước nặng nề”; còn khi em được một ông khách mua vé thì “đôi mắt sáng lên, khuôn mặt rạng rở”. Trong bài văn, ta còn thấy được tấm lòng của bạn thể hiện ở hành động “rút tiền ha cho sáng nay, gọi em lại mua một vé”. Chỉ là một tấm vé thôi mà nói lên bao điều. Đó là tấm lòng nhân ái, là sự cảm thông chia sẻ khó khăn với những người có hoàn cảnh khó khăn hơn mình. Bạn còn có một số câu văn thể hiện những suy nghĩ “già dặn”, “rất người lớn”: “Tuy biết rằng cỏ thể chẳng trúng gì nhưng tôi vẫn mua vì tôi thay thương em mới có chừng ấy tuổi đã phải chịu cực khổ, phải làm việc vất vả hàng ngày. Tuổi của em lẽ ra phải được vui chơi, được học hành”.
Phần kết bài viết rất đặc sắc, điều ước của bạn “ước gì cho mọi trẻ em đều được đến trường” cũng là sự mong muốn của rất nhiều người có tấm lòng nhân ái như bạn.Bài luyện tập
1. Trong bài văn trên, em ấn tượng với chi tiết, hình ảnh nào nhất? Vì sao?
2. Viết một đoạn văn tả ngoại hình của một em nhỏ mới gặp một lần nhưng để lại cho em những ấn tượng sâu sắc.

3. Lập dàn ý cho bài văn tả một người em mới gặp một lần nhưng dể lại cho em những ấn tượng sâu sắc.

Tả bác tài lái xe Bus.
Mỗi ngày đi học, tôi đều ngủ dạy từ rất sớm. Đứng trước nhà, tôi cảm nhận được cái sự trong lành tươi mát, thoang thoảng lạnh từ những giọt còn đọng trên chiếc lá. Tôi cứ đứng đấy, chờ xe buýt.
Xe buýt đối với tôi vô cùng quen thuộc, nhưng mấy ai biết rằng, lần đầu tiên tôi đi xe buýt như thế nào. Cái cảm giác ấy vô cùng xa lạ. Tôi nghĩ rằng mình đang lạc vào một tế giới khác. Có lẽ tôi gần như khóc, nhưng bản thân tự nhủ, không được khóc, không được khóc. Nhưng rồi tôi đã khóc. Tôi yếu đuối, tôi hiểu bản thân mình chỉ là một thành phần nhỏ bé trong cuộc sống. Trong đầu của một đứa trẻ như tôi lúc đó chỉ nghĩ được như vầy thôi. Tôi khóc, và nhưng giọt nước mắt dường như tan biến khi tôi nghe cái giọng ấm áp, trầm an ủi tôi. Đó chính là bác lai xe. Ấn tượng mà có lẽ trong đời tôi không bao giờ quên được.

Bác lái xe có thân hình cao cao, gầy gầy. Đôi mắt bác ánh lên vẻ triều mến, phúc hậu. Tóc bác điểm nhưng sợi trắng. Khuôn mặt hình điền, ánh lên vẻ đẹp của một con người làm việc cho nhân dân, làm việc tốt. Thỉnh thoảng, tôi thường nắm lấy bàn tay bác để đi xuống dễ dàng hơn, tôi cảm thấy đôi bàn tay của bác ram rám những vết chai. Tôi hiểu khi làm một việc gì đó, phải thật sự yêu nghề mới có thể làm được.
Ngày nào cũng vậy, 5 ngày 1 tuần, tôi đi học bằng xe buýt của bác. Thời gian trôi qua mãi, tình cảm của tôi và bác càng thắm thiết hơn.
Như in trong đầu tôi, không bao giờ có thể quên được. Hôm đó tôi bị bệnh, cả 1 tuần tôi không đi học. Vì thời gian bận rộn, bác không thể đến thăm tôi, bác chỉ viến lá thư hỏi thăm sức khỏe tôi thôi. Tôi không buồn, vì tôi hiểu công việc của bác.
Xuân, Hạ, Thu, Đông,...Bốn mùa như vòng tuần hoàn, trôi mãi, trôi nhanh, trôi va trôi. Và mùa hè cũng đã đến, tôi không biết nên vui hay buồn. Ba tháng hè dài dằng dặt xa trường, xa bạn, va...xa bác.Trong cuộc sống, sự việc gì đến rồi cũng đến, sự việc gì đi rồi cũng đi. Ba thang hè kết thúc. Tôi đã chuẩn bị rất kĩ cho năm học mới.
Lại như mọi hôm, tôi đứng trước nhà, xe buýt tới. Một sự thật phũ phàng, bác lái xe đã nghỉ việc,bác không làm nữa, bác nghỉ để dưỡng bệnh. Tôi biết những điều đó la từ bác lái xe mới. Vậy là từ nay, tôi không bao giờ được gặp người cha thứ 2 của tôi nữa. Tệ hại hơn, bác bệnh mà tôi thì không biết làm như thế nào. Bác lái xe mới không như người cha thứ 2 của tôi. Bác khó chịu, tôi hỏi gì cũng cằn nhằn. Và từ đó, tôi không bao giờ nói chuyện tren xe buýt nữa.
Một hôm tình cờ, ngồi trên xe buýt, tôi hỏi chuyện về bác lái xe cũ. Thật ra bác đa chết vì căn bệnh gan. Tôi buồn. Tôi nhớ. Từ nay về sau, chỉ có thời gian mới chũa được vết thương của tôi.
Tôi thật sự nhớ bác.

Đó là kỉ niệm mà tôi nhớ nhất. Không bao giờ có thể quên được. Người cha thứ 2 của tôi bây giờ đang ở đâu. Thiên đường chăng?

Bài làm tả chú Hiệp
Nắng chiều dải nhẹ trên con đường về nhà. Trên đường đi, em chợt thấy một tốp các chú thợ điện đang đo và tháo lắp chiếc công tơ ở gần khu phố em. Trong đó, người làm em chú ý nhất là một chú thợ điện đang leo lên cột điện và xem xét công tơ. Bỗng có người gọi tên chú. Thì ra, chú tên là Hiệp.
Em đứng ngắm chú hồi lâu. Chú khoảng ba mươi tuổi. Bộ áo công nhân màu cam rất vừa vặn với vóc dáng to, cao của chú. Khuôn mặt chú vuông vắn. Tóc chú màu đen. Nước da chú ngăm ngăm màu bánh mật. Trông chú thật hiền từ.
Thấy em cứ đứng ngây người nhìn chú, chú nở một nụ cười thật tươi. Em tiến bước đến gần chú rồi chào: "Cháu chào chú ạ!" Chú xoa đầu em: "Cháu ngoan lắm, thế sau này cháu có muốn làm công việc như chú không?" Em đáp: "Cháu chưa biết được nhưng công tơ điện để làm gì thế hả chú?" Chú cười: "À! Công tơ điện dùng để đo lượng điện đã dùng cháu ạ! Mà thôi muộn rồi đấy, cháu về đi kẻo bố mẹ lo lắng." Em giật mình, chú nhặc em mới nhớ. Thôi đành chia tay chú ở đây vậy.
Tuy bóng dáng chú đang xa dần nhưng em sẽ mãi nhớ về chú Hiệp.


Bài làm tả cậu bé khuyết tật
Dường như ai cũng cảm thấy buồn khi trời đổ mưa. Còn 1 số người thì lại thích rong chơi giữa tròi mưa.Nhưng riêng tôi mỗi khi nhìn thấy mưa, tôi lại nhớ về đêm mưa hôm ấy-1 đêm mưa mà tôi đã tình cờ bắt gặp 1 cậu bé rất đáng thương và cũng chính cái đêm hôm đó đã làm tôi không thể kìm nén nỗi xúc động trong lòng, những giọt lệ từ khoé mi của tôi đã lăn dài trên má tôi tựa lúc nào.
Lúc ấy, tôi đang đứng nấp mưa dưới hiên của 1 căn nhà nằm trên đường Trần Phú- 1 con đường nổi tiếng là đầy đủ và sung túc nhất thành phố.Cơn mưa làm cho thành phố trở nên buồn tẻ và hiu quạnh.Bất chợt dưới màn mưa lạnh giá kia , bỗng xuất hiện 1 cậu bé.Tôi giật mình và quan sát thật kĩ cậu ta thì phát hiên ra cậu ấy đã mất đi 2 bên cánh tay và đang đi lang thang dưới con đường mưa lạnh buốt ko có 1 mảnh áo mưa che thân.Thì ra đó là 1 cậu bé tật nguyền với 1 thân hình kì dị.Cơn mưa đã làm ướt sũng thân hình nhỏ bé kia.Cậu mặc trên người 1 bộ đồ rách rưới có nhiều chỗ vá trông thật tội nghiệp.Tôi tự hỏi bản thân rằng tại sao ông trời lại sinh ra những đứa trẻ đáng thương như thế? Thắc mắc muốn biết về hoàn cảnh của cậu, khi về tới nhà tôi đã hỏi mẹ ngay. Mẹ tôi kể rằng đấy là 1 cậu bé bị nhiễm chất độc màu da cam.Bố mẹ của cậu ta là những người đã góp phần xây dựng đất nước ta tốt đẹp như ngày hôm nay.Bố mẹ cậu đều là thương binh liệt sĩ và họ đã hi sinh vì tổ quốc ngay tại chiến trường.Cậu bé tật nguyền ấy là đứa con mà họ đã để lại sau khi họ qua đời.Cậu được nuôi dưỡng ở 1 trung tâm trại trẻ mồ côi.Hằng ngày, cậu tự lấy đôi bàn chân của mình để làm ra những cây tăm rồi mang đi bán.Khi nghe xong, tôi cảm thấy cậu bé ấy quá bất hạnh.Có lẽ khi nãy cậu chăm chú nhìn những ngôi nhà ấy vì cậu ao ước mình sẽ có 1 mái ấm gia đình trọn vẹn có cha có mẹ kề bên ko còn cô đơn lẻ loi 1 mình.Tuy tôi đã mất đi 1 người cha nhưng tôi vẫn còn được mẹ nuông chiều và chăm sóc. Tôi đã từng nghĩ cuộc đời tôi mất đi cha thì thật buồn và bất hạnh nhưng tôi nào ngờ có những con người còn bất hạnh hơn tôi nhiều.
Các bạn có biết ko chắc cậu bé bị nhiễm chất độc màu da cam kia đã tự mình vượt qua nỗi xót xa khi mất đi gia đình ấm cúng và bị tật nguyền.Những việc ấy đã ko đẩy lùi quyết tâm của cậu mà cậu đã vươn lên chống chọi mọi khó khăn.Thế rồi cả đêm đó tôi đã khóc thầm vì 1 người mà tôi chưa từng quen biết. Tôi thật nể phục cậu bé ấy. Tôi mong 1 ngày nào đó nụ cười hạnh phúc sẽ hé nở trên đôi môi của cậu bé tội nghiệp kia.
Chúc các bạn học giỏi !!

14544444