Gió mùa tây nam hoạt động vào giữa và cuối mùa hạ (từ tháng 6). Gió mùa tây nam xuất phát từ cao áp cận chí tuyến bán cầu Nam hoạt động mạnh. Khi vượt qua vùng biển xích đạo, khối khí này trở nên nóng ẩm lên, gây mưa lớn cho toàn Nam Bộ và Tây Nguyên và khiến cho Bắc Bộ khô và ít mưa.
Khối khí từ bán cầu nam vượt qua xích đạo đổi hướng, khi đến Thượng Lào gió đã bị chắn bởi dãy Trường Sơn Bắc. Dãy Trường Sơn Bắc chạy gần như vuông góc với hướng gió, lại có sườn đón gió thoải nên khối khí đã gây mưa hết bên sườn đón gió (sườn Tây) khi tràn vào nước ta gió đã biến tính và trở nên cực kỳ khô và nóng gây ra hiện tượng gió phơn.