- Tóm tắt gia cảnh của Lão Hạc: 
Lão Hạc la mot nong dan ngheo sống trong hoàn cảnh vô cùng khó khăn khi vợ mất sớm, một mình nuôi con trai. Tuy nhiên con trai phẫn chí mà bỏ đi cao su biền biệt chưa về thăm lại nhà. Lão sống một mình với mảnh vườn và con chó vàng, nó là người bạn thân thiết nhất trong cuộc sống này của lão. Lão cưng chiều nó như con, luôn miệng gọi là “cậu Vàng”, bởi đó là con chó của cậu con trai để lại.
- Cậu Vàng còn như một phần của lão Hạc.Có một đứa con độc nhất thì đã bỏ lão mà đi. Sống cô quạnh trong một tuổi già trống trơ, lạnh lẽo, lão có một nhu cầu rất tự nhiên được làm cha, làm ông nội. Có bao nhiêu tình cảm chất chứa trong lòng, lão dồn hết vào con chó. Lão coi nó như một đứa con, rồi chăm chút cưu mang như một đứa cháu nội bé bỏng, côi cút: lão bắt rận, lão tắm, lão trò chuyện âu yếm. Lão gọi là "cậu Vàng như một bà hiếm hoi, gọi đứa con cầu tự". Lão mắng yêu, lão cưng nựng, dấu dí. Cứ thế, ranh giới sự phân đẳng người - vật (chủ sở hữu và vật bị chiếm hữu) đã bị xóa nhòa từ bao giờ. Dường như vật nuôi đã được người hóa.
- Cũng vì thế mà khi cuộc sống tàn ác buộc lão phải chà đạp, phải thủ tiêu quan hệ tình cảm này, lão đã rơi vào bi kịch. Lúc đường cùng, buộc phải trả con chó về địa vị thông thường của một vật nuôi, một tài sản, nghĩa là xóa bỏ tư cách một kỉ vật, một thành viên, một người bạn tận tụy trung thành, đối với lão là một tội hình không thể tha thứ.