Sau khi nêu khái quát về mục đích của việc học, Nguyễn Thiếp phê phán lối học hình thức chỉ có mục đích cầu danh lợi, không theo chính học, người ta đua chen nhau lối học hình thức hòng cầu danh lợi, không còn biết đến tam cương ngũ thường. Hậu quả là chúa tầm thường, thần nịnh hót, nước mất nhà tan. Lối học sai lầm ấy còn sản sinh ra những con người không có tài đức, làm đảo lộn giá trị cuộc sống, dẫn đất nước đến thảm họa diệt vong. Đây là lời bàn luận sắc đáng, sâu sắc, nghiêm túc, thể hiện tầm nhìn xa trông rộng đối với sự nghiệp nước nhà của tác giả.