Cây gậy và củ cà rốt, cây gậy đi kèm củ cà rốt là gì?

Cây gậy và củ cà rốt (tiếng Anh: carrot and stick) là một kiểu chính sách ngoại giao trong quan hệ quốc tế, thường được dùng bởi các nước lớn mạnh nhằm làm thay đổi hành vi của các nước nhỏ hơn. Cây gậy tượng trưng cho sự đe dọa trừng phạt, củ cà rốt tượng trưng cho quyền lợi hay phần thưởng.


Con lừa, cây gậy và củ cà rốt

Một chính sách kiểu cây gậy và củ cà rốt phải luôn hội tụ đủ ba yếu tố: yêu cầu thay đổi, quyền lợi nếu thay đổi, biện pháp trừng phạt (kinh tế hoặc quân sự).

Thông thường, thành ngữ này không được dùng một cách chính thức trong quan hệ quốc tế, nhưng được dùng bởi giới báo chí, đôi khi được dùng bởi nước bị áp đặt với hàm ý rằng đó là chính sách thiếu công bằng.



Các ví dụ thực tế
Chính sách của Hoa Kỳ đối với Iran trong vấn đề hạt nhân.
Chính sách của Trung Quốc đối với Việt Nam trong vấn đề biển Đông

Hiểu nhầm
Đôi khi thành ngữ này bị hiểu nhầm là phương pháp điều khiển một con lừa bằng cách treo củ cà rốt vào cây gậy và đưa ra trước mặt con lừa, con lừa luôn đi theo củ cà rốt trong khi đó củ cà rốt luôn tiến theo con lừa.


Con lừa, cây gậy và củ cà rốt


Con lừa, cây gậy và củ cà rốt