Tác giả tác phẩm: Bắt nạt - Ngữ văn 6 Kết nối tri thức

Tác giả tác phẩm: Bắt nạt - Ngữ văn 6

- Nguyễn Thế Hoàng Linh sinh năm 1982 tại Hà Nội.

- Anh sáng tác thơ từ năm 12 tuổi, với khoảng hàng ngàn bài thơ.

- Thơ của anh viết cho trẻ em rất hồn nhiên, ngộ nghĩnh, trong trẻo và tươi vui.

Bắt nạt

NGUYỄN THẾ HOÀNG LINH

Bắt nạt

Bắt nạt là xấu lắm

Đừng bắt nạt, bạn ơi

Bất cứ ai trên đời

Đều không cần bắt nạt

Tại sao không học hát

Nhảy hip hop cho hay

Thời gian trong một ngày

Đâu để dành bắt nạt

Sao không ăn mù tạt

Đối diện thử thách đi?

Thử kẻ yếu làm gì

Sao không trêu mù tạt?

Những bạn nào nhút nhát

Thì là giống thỏ non

Trông đáng yêu đấy chứ

Sao không yêu, lại còn...?

Đừng bắt nạt người lớn

Đừng bắt nạt trẻ con

Đừng bắt nạt nước           

Trên khắp trái đất tròn

Đừng bắt nạt mèo, chó

Đừng bắt nạt cái cây

Đừng bắt nạt ai cả

Vì bắt nạt dễ lây

Bạn nào bắt nạt bạn

Cứ đưa bài thơ này

Bảo nếu thích bắt nạt

Thì đến gặp tớ ngay

Cứ đến bắt nạt tớ

Bị bắt nạt quen rồi

Vẫn không thích bắt nạt

Vì bắt nạt rất hôi!

( Nguyễn Thế Hoàng Linh, Ra vườn nhặt nắng, NXB Thế giới, Hà Nội, 2017, tr24-25)
 

Thể thơ 5 chữ

- Trích từ tập thơ Ra vườn nhặt nắng;

- Năm sáng tác: 2017.

3. Phương thức biểu đạt

Tự sự + Biểu cảm

Bài thơ mang đến một cách nhìn đúng đắn của hiện tượng bắt nạt: khi chứng kiến cảnh bắt nạt không nên thờ ơ mà hãy lên tiếng. Để từ đó tạo dựng nên một môi trường học đường lành mạnh, an toàn, hạnh phúc.

4 phần

- Phần 1: Khổ 1 (Nêu vấn đề bắt nạt là xấu).

- Phần 2: Khổ 2, 3, 4 (Gợi ý những việc làm tốt thay vì bắt nạt).

- Phần 3: Khổ 5, 6 (Phân loại đối tượng bắt nạt)

- Phần 4: Khổ 7, 8 (Lời khuyên răn và bài học cho chúng ta)

- Bài thơ nói về hiện tượng bắt nạt – một thói xấu cần phê bình và loại bỏ. Qua đó, mỗi người cần có thái độ đúng đắn trước hiện tượng bắt nạt, xây dựng môi trường học đường lành mạnh, an toàn, hạnh phúc.

- Thể thơ 5 chữ.

- Giọng điệu: hồn nhiên, dí dỏm, thân thiện, khiến câu chuyện dễ tiếp nhận mà còn mang đến một cách nhìn thân thiện, bao dung.
 

- Thái độ rõ ràng với việc bắt nạt: thẳng thắn phê bình, phủ định mạnh mẽ chuyện bắt nạt và tôn trọng, yêu mến, sẵn sàng bênh vực những bạn bị bắt nạt.

- Nghệ thuật: điệp ngữ cụm từ “đừng bắt nạt” →→ nhắc nhở, thể hiện thái độ phủ định đối với thói xấu bắt nạt.

- Giọng điệu: hồn nhiên, dí dỏm, thân thiện.

- Cần đối xử tốt với bạn bè, có thái độ hoà đồng và đoàn kết, sẵn sàng giúp đỡ, bênh vực những bạn yếu hơn mình.

- Bắt nạt là thói xấu cần loại bỏ nhưng cần hướng đến sự thân thiện, bao dung, những bạn bị bắt nạt cần được bênh vực, bảo vệ và những bạn hay đi bắt nạt cũng cần được giúp đỡ để thay đổi tích cực hơn.
 

Đề bài: Phân tích bài Bắt nạt

Nguyễn Thế Hoàng Linh là một nhà thơ viết cho nhiều trẻ em. Thơ của anh viết cho tre em mang vẻ hồn nhiên, ngộ nghĩnh, trong trẻo và tươi vui. Một trong số đó là bài thơ “Bắt nạt”.

Bài thơ mở đầu bằng những lời tâm sự, nhắn nhủ rất chân tình:

“Bắt nạt là xấu lắm
Đừng bắt nạt, bạn ơi
Bất cứ ai trên đời
Đều không cần bắt nạt…”

Tác giả đã hóa thân vào nhân vật trong bài để bày tỏ thái độ về vấn đề “bắt nạt”. Bắt nạt là một hành động xấu xí - đó là một lời nhận xét qua cái nhìn của con trẻ. Cách bộc lộ thái độ rất ngây thơ, đáng yêu nhưng lại rất thuyết phục.

Từ thái độ với hành động “bắt nạt”, nhân vật đã đặt ra những câu hỏi:

“Tại sao không học hát
Nhảy híp - hóp cho hay
Thời gian trong một ngày
Đâu để dành bắt nạt…”

Nhân vật đã đưa ra những hoạt động có thể làm thay vì bắt nạt người khác: học hát, nhảy híp-hóp, ăn mù tạt, đối diện với thử thách… Mỗi học sinh có thể sống vui tươi, hạnh phúc mà không nên lãng phí thời gian đi “bắt nạt” người khác. Nhân vật trong bài cũng sẵn sàng bênh vực những người yếu đuối nhút nhát: giống thỏ con, đáng yêu và cần nhận được sự yêu thương.

“Sao không ăn mù tạt
Đối diện thử thách đi?
Thử kẻ yếu làm gì
Sao không trêu mù tạt?”

Tác giả sử dụng giọng thơ dồn dập, mang tính chất vấn để bộc lộ thái độ “coi thường” những kẻ hay đi bắt nạt.

Bắt nạt là xấu xí, bởi vậy mà nhân vật trong bài đã một mực khẳng định:

“Đừng bắt nạt người lớn
Đừng bắt nạt trẻ con
Đừng bắt nạt nước khác
Trên khắp trái đất tròn

Đừng bắt nạt mèo, chó
Đừng bắt nạt cái cây
Đừng bắt nạt ai cả
Vì bắt nạt dễ lây”

Hành động bắt nạt đúng là rất dễ “lây lan” từ con người sang con người. Trên khắp trái đất tròn; từ động vật đến cây cỏ. Chúng ta không nên bắt nạt bất kỳ ai, vì đó là hành vi xấu có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của xã hội.

Hai khổ thơ cuối cùng, nhân vật khẳng định sẵn sàng bảo vệ những người bị bắt nạt. Đồng thời, nhân vật một lần nữa khẳng định rằng không thích hành động bắt nạt. Từ “hôi” ở câu thơ cuối cùng được sử dụng thật hay.

Trong bài thơ, cụm từ “đừng bắt nạt” được lặp lại nhiều lần trong bài đã tạo nên sự hối thúc cấp bách, khẩn thiết trước một vấn đề hệ trọng cần ngăn chặn. Bài thơ đã đã khuyên nhủ mỗi người cần đối xử tốt với bạn bè, có thái độ hoà đồng và đoàn kết, sẵn sàng giúp đỡ, bênh vực những bạn yếu hơn mình. Qua đó, chúng ta cần có thái độ đúng đắn trước hiện tượng bắt nạt, xây dựng môi trường học đường lành mạnh, an toàn, hạnh phúc.

Với giọng điệu hồn nhiên thân thiện, cách xưng hô gần gũi, tác giả đã khiến cho bài thơ nói đến vấn đề mang tính xã hội nhưng không mang nặng nề, có tính thuyết phục cao.