Thơ văn - danh ngôn

Ớt nào mà ớt chẳng cay,
Gái nào mà gái chẳng hay ghen chồng.
Vôi nào mà vôi chẳng nồng,
Gái nào mà gái có chồng không ghen.
Ta rằng ta chẳng có ghen,
Chồng ta, ta giữ, ta nghiền ta chơi.

Hoặc
Ớt nào là ớt chẳng cay,
Gái nào là gái chẳng hay ghen chồng / Gái nào gái lại chẳng hay ghen chồng
Vôi nào là vôi chẳng nồng,
Gái nào là gái có chồng không ghen.
...
(Ca dao Việt Nam)

Hạt gạo làng ta
Có vị phù sa
Của sông Kinh Thầy
Có hương sen thơm
Trong hồ nước đầy
Có lời mẹ hát
Ngọt bùi đắng cay...(Ngọt bùi hôm nay)

Hạt gạo làng ta
Có bão tháng bảy
Có mưa tháng ba
Giọt mồ hôi sa
Những trưa tháng sáu
Nước như ai nấu
Chết cả cá cờ
Cua ngoi lên bờ
Mẹ em xuống cấy...

Hạt gạo làng ta
Những năm bom Mỹ
Trút trên mái nhà
Những năm cây súng
Theo người đi xa
Những năm băng đạn (Những năm bom đạn)
Vàng như lúa đồng
Bát cơm mùa gặt
Thơm hào giao thông...

Hạt gạo làng ta
Có công các bạn
Sớm nào chống hạn
Vục mẻ miệng gàu
Trưa nào bắt sâu
Lúa cao rát mặt
Chiều nào gánh phân
Quang trành quết đất.

Hạt gạo làng ta
Gửi ra tiền tuyến
Gửi về phương xa
Em vui em hát
Hạt vàng làng ta
Em vui em hát
Hạt vàng làng ta...

Trần Đăng Khoa - Tập thơ Góc sân và khoảng trời, nhà xuất bản Kim Đồng xuất bản 1968

Cày đồng đang buổi ban trưa,
Mồ hôi thánh thót như mưa ruộng cày.
Ai ơi bưng bát cơm đầy,
Dẻo thơm một hạt, đắng cay muôn phần.
(Ca dao Việt Nam)

Cốc cốc cốc, Ai gọi đó, Tôi là thỏ, Nếu là thỏ, Cho xem tai.
Cốc cốc cốc, Ai gọi đó, Tôi là nai, Nếu là nai, Cho xem gạc.
Cốc cốc cốc, Ai gọi đó, Tôi là gió, Nếu là gió, Xin mời vào.
Kiễng chân cao, Vào cửa giữa, Cùng soạn sửa, Đón trăng lên,
Quạt mát thêm, Hơi biển cả, Reo hoa lá, Đẩy buồm thuyền, Đi khắp miền, Làm việc tốt.

Em không nghe mùa thu
Dưới trăng mờ thổn thức?
Em không nghe rạo rực
Hình ảnh kẻ chinh phu
Trong lòng người cô phụ?

Em không nghe rừng thu
Lá thu kêu xào xạc
Con nai vàng ngơ ngác
Đạp trên lá vàng khô?
(Lưu Trọng Lư, Tiếng thu, 1939)

Bà Trưng quê ở châu Phong
Giận người tham bạo thù chồng chẳng quên.
Chị em nặng một lời nguyền,
Phất cờ nương tử thay quyền tướng quân,
Ngàn Tây nổi áng phong trần,
Ầm ầm binh mã xuống gần Long Biên.
Hồng quần nhẹ bức chinh yên,
Đuổi ngay Tô Định dẹp tan biên thành.
Đô kỳ đóng cõi Mê Linh,
Lĩnh Nam riêng một triều đình nước ta.
Ba thu gánh vác sơn hà,
Một là báo phục, hai là bá vương.
Uy danh động đến Bắc phương,
Hán sai Mã Viện lên đường tiến công.
Hồ Tây đua sức vẫy vùng,
Nữ nhi chống với anh hùng được nao?
Cấm Khê đến lúc hiểm nghèo,
Chị em thất thế cũng liều với sông.
Phục Ba mới dựng cột đồng,
Ải quan truyền dấu biên công cõi ngoài.
Trưng Vương vắng mặt còn ai?
Đi về thay đổi mặc người Hán quan.
(Theo: Đại Nam Quốc Sử Diễn Ca)

Hòn đất mà biết nói năng,
Thì thầy địa lý hàm răng chẳng còn.
(Ca dao tục ngữ Việt Nam)