Tam vận tam thiên kỳ 1 (Đỗ Phủ)

Tam vận tam thiên kỳ 1

Cao mã vật thoá diện,
Trường ngư vô tổn lân.
Nhục mã mã mao tiều,
Khốn ngư ngư hữu thần.
Quân khan lỗi lạc sĩ,
Bất khẳng dịch kỳ thân.

 

Dịch nghĩa

Đối với ngựa cao chớ khinh nhờn,
Với cá lớn chớ cạy vảy.
Làm nhục ngựa, ngựa sẽ chống lại cho đến khi cháy hết lông,
Ép buộc cá, cá sẽ phản ứng không ngờ trước được.
Anh thấy không, các bậc tài giỏi,
Chẳng chịu thay đổi thân mình.

(Năm 765)

Tiêu đề có bản chép là "Tam vận tam thủ" 三韻三首.

Chùm thơ này nhằm chế giễu việc Đường Đại Tông dùng Trình Nguyên Chấn 程元振, Ngư Triều Ân 魚朝恩. Đại Tông vốn do Lý Phụ Quốc 李輔國 dựng lên, nhưng Lý Phụ Quốc lại bất đồng với Trình Nguyên Chấn. Sau khi lên ngôi, Đại Tông dựa vào Trình Nguyên Chấn tước bỏ quyền uy của Lý Phụ Quốc. Nguyên Chấn còn gian ngoan hơn nữa, giết viên tướng nổi danh hiện giữ chức Tương Dương tiết độ sứ là Lai Kỳ 來琪, biếm tể tướng Bùi Miện 裴冕. Khi Thổ Phồn xâm nhập, Đại Tông chạy vào Thiểm Tây, kêu gọi các đạo binh tới cứu viện. Lý Quang Bật 李光弼 vì bất mãn với Nguyên Chấn, nên án binh bất động. Đại Tông tước bỏ uy quyền của Nguyên Chấn, giao cho Ngư Triều Ân thống lĩnh cấm quân để bảo vệ Thiểm Tây.