Kim Lân là nhà văn chuyên viết về truyện ngắn và có sáng tác từ trước cách mạng tháng tám năm 1945. Những cảnh ngộ của người dân nông thôn vfa sinh hoạt làng quê là đề tài chủ yếu của ông . Đc ông sáng tác vào đầu thời kì kháng chiến chống Pháp năm 1948 và nhân vật chính là ông Hai , ông là ng yêu mến và gắn bó với ngôi làng Chợ Dầu của mik . 

     Khi ông mới nghe tin làng chợ Dầu theo Tây , đang trg tâm trạng vui sướng khi nghe tin thắng trận của quân ta , ông Hai bỗng nghe đc tin 1 ng dân tản cư mới lên ” Làng chợ Dầu theo Tây lm việc gian ác ” . Ông trở nên hụt hẫng và xấu hổ trc tin về làng . Lúc về nhà , ông nằm vặt ra giường vừa đau vừa tủi thân vừa cảm thấy nhục nhã . Nhìn lũ con , nước mắt  ông lại trào ra . Ông nghỉ đến cảnh mik sẽ bị đuổi ra khỏi nhà , bị mọi ng ghê tởm , thù hận cái giống Việt gian . Khi trò chuyện với vợ ông Hai bực tức , gắt gỏng vô cớ . Ông trằn trọc ko ngủ đc . Suốt mấy ngày sau đó ông trong tâm trạng lo sợ ,ko dám bước chân ra ngoài . Cứ thấy 1 đám đông túm lại ….ông cx chột dạ . THoáng nghe những tiếng Tây , Việt gian…..ông lủi ra 1 góc nhà nín thin thít . Thôi lại chuyện ấy rồi. Trong đầu ông lão xuất hiện bao nhiêu ý nghĩ đen tối , ghê rợn , nối tiếp bời bời trg đầu ông lão . Có lúc ý nghĩ haylaf quay về làng hiện lên nhưng vừa chợt nghĩ đến ông lập tức phản đối ngay ….” Làng thì yêu làng thật đấy nhưng làng theo Tây mất rồi thì phải thù ” . Ko thể trò chuyện vs ai , ông nói chuyện vs những đứa con ” Thầy hỏi con nhé ? thế con ủng hộ ai …? Ủng hộ cụ HCM muôn năm….ừ đúng rồi ” Câu trả lời của những đứa con cùng đối thoại với những đứa con thực chất là lời bộc bạch giải bày với chính mik . Nc mắt ông lão giàn ra , chảy ròng ròng trên 2 má . 

     Tác phẩm đã miêu tả diễn biến tâm lí nhân vật đặc sắc , sinh động qua suy nghĩ , hành động , lời nói . Có sử dụng ngôn ngữ nhân vật chânn chất , mộc mạc . Cốt truyện đơn giản , xây dựng tình huống chuyện gay cấn .

     Tóm lại tp đã khắc họa đc vẻ đẹp tâm hồn của nhân vậy ông Hai . Qua tp , tác giả ca ngợi lòng yêu làng , yêu nước dù nghe tin đồn thì ông vẫn 1 lòng vì nước . Ông Hai  đc khắc họa rất tài tình thể hiện lòng yêu làng và yêu nước , tinh thần của người nông dân trg thời kì kháng chiến chống Pháp .