Hoàng Nhuận Cầm, sinh năm 1952, quê ở Hà Nội. Năm 1971 đang học Đại học Tổng hợp, anh vào lính thuộc binh chủng pháo binh, nhiều năm sống và chiến đấu tại chiến trường Bình - Trị - Thiên, và đã tham gia chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử.
Anh có 3 tập thơ: Thơ tuổi 20 (1974), Những câu thơ viết đợi mặt trời (1983), Xúc xắc mùa thu (1992)... đó là hành trang đẹp của một thời thanh xuân.
PlayUnmute
Fullscreen
VDO.AI
Bài thơ “Anh bộ đội và tiếng nhạc la" viết tại Trường Sơn thời kháng chiến chống Mỹ. Nhan để bài thơ rất độc đáo. Mười sáu câu thơ trong đó, câu số 1, câu số 10 có 8 chữ, 14 câu thơ còn lại theo thể thơ bảy chữ. Hình ảnh anh bộ đội và bầy la chở vũ khí ra trận đi trong rừng mưa được ghi lại với bao cảm xúc và ấn tượng rất đẹp, nên thơ.
Âm điệu của bài thơ trầm hùng; nhạc của thơ cũng là nhạc trên cổ la, nhạc của rừng xanh và nhịp bước chân người, chân bầy la đi trong rừng hoang, rừng đại ngàn,
Đoạn vận tải quân sự không có tàu xe, không có voi ngựa mà chỉ có binh lính với bầy la. Thật đặc biệt. Lính "xắn quần đi trong mưa”. Bầy la nối đuôi nhau đi trong "rừng già, rừng thưa” của chốn đại ngàn hoang vu. Cuộc vận tải đầy gian truân, gian khổ và bí mật giữa rừng vắng. Chỉ có "tiếng nhạc cổ la”, tiếng chim rừng và tiếng mưa rơi. Tác giả đã lấy động để tả tĩnh, tạo nên một không gian mơ hồ, trầm vắng như cổ tích:
Anh bộ đội xắn quần đi trong mưa
Bầy la theo rừng già, rừng thưa
Rừng đâu chỉ có giọng chim lạ
Còn có tiếng nhạc trên cổ la.
Cảnh rừng già, rừng vắng được làm rõ thêm trong khổ thơ thứ hai. Nấm rừng và hoa rừng (hoa dại) được nhân hóa. Nấm nâu, nấm già, đú loại nấm “thức dậy bên vòm lá”. Các loại hoa rừng cũng "mở cánh ra nghe ngóng”. Các từ ngữ: “tự dưng”, “bỗng nhiên” thể hiện cảm giác ngạc nhiên của nấm, của hoa. Vì đó cũng là sự biến đổi kỳ diệu của rừng già sau những cơn mưa (chắc là mưa xuân?). Rừng vắng được đánh thức bất ngờ trước sự xuất hiện của bầy la và các anh bộ đội hành quân qua. Cảnh vật thiên nhiên nơi rừng già, rừng thưa được tác giả khám phá và miêu tả một cách tinh tế.
Cấu trúc song hành bằng phép đối và biện pháp tu từ nhân hóa đã tạo nên những hình ảnh rất ngộ nghĩnh, rất thơ. Chất cảm giác thấm đẫm vần thơ. Hoàng Nhuận Cầm quả có con mắt xanh và một trái tim đa cảm, yêu đời;
Những cây nấm nâu, màu nâu già,
Tự dưng thức dậy bên vòm lá
Những bông hoa chưa có tên hoa
Bỗng nhiên mở cánh cửa ra nghe ngóng.
Không phải ngày một ngày hai mà đã sáu năm (hơn hai ngàn ngày), anh bộ đội và bầy la đã vượt qua hàng vạn dặm đường, vượt qua bao đèo cao dốc thẳm, trải qua bao gian khổ hiểm nguy trên "những con đường hoang dại”. Anh bộ đội và bầy la đã chuyên chở hàng ngàn, hàng vạn tấn lương thực, súng ống, đạn dược, thuốc men,... chi viện cho mặt trận. Anh bộ đội và bầy la đã mang bao tình cảm và sức mạnh hậu phương chi viện cho tiền tuyến. Cuộc chiến đấu của họ diễn ra thầm lặng và bền bỉ. Chiến tích của họ vô cùng to lớn. Chỉ có những “con đường hoang dại” là in dấu chân người lính và bầy la. Chỉ có tiếng nhạc trên cổ la là đã làm nên “bài hát của rừng”.