Ai đã một lần đến vườn nhà tôi đều quan sát và trầm trồ khen ngợi cây khế ở vườn nhà. Nó là dấu ấn trong cuộc đời tôi. Nhìn cây khế tôi nhớ về câu chuyện buồn giữa tôi và người anh ruột của tôi đã vĩnh viễn ra đi.

Ngày ấy, tôi rất mến anh trai. Khi cha mẹ tôi qua đời, nhà cửa ruộng vườn đều thuộc về anh. Tôi chỉ có một túp lều nhỏ và một cây khế ở cuối vườn. Biết phận mình là em nên không dám đòi hỏi gì hơn, tôi chỉ ngày ngày chăm chút cho cây, mong cây đơm quả ngọt. Cây không phụ lòng tôi, khế xanh và lớn nhanh trông thấy. Rồi một ngày kia, cây trô hoa. Ôi! Những chùm hoa khế mới đẹp làm sao! Tôi cứ cần mẫn chăm cây và mong cây đơm hoa kết trái. Sự mong chờ đón đợi của tôi cũng đến. Từng chùm quả vàng đã chiu chít trên cành. Nhờ có cây khế mà vợ chồng tôi sống được qua ngày. Một hôm nọ, tôi nhìn thấy một con chim lạ đậu trên cành cây, nó ăn hết quả này đến quả khác.

Tôi sốt ruột vô cùng nhưng cùng chăng đành lòng xua đuôi chim đi. Tôi chỉ đứng dưới gốc than thở với chim: Gia tài tôi chỉ có cây khế này, chim ăn hết tôi sống làm sao? Chim bỗng kêu lên:

Ăn một quả khế
Trả một cục vàng
May túi ba gang
Mang đi mà đựng.

Nghe lời chim lạ, tôi bảo vợ tìm vải cũ may cái túi ba gang. Hôm sau, chim đến nhà tôi bảo tôi ngoi lên lưng nó đê đi lấy vàng. Chim chở tôi đi đến đáo vàng. Ngồi trên lưng chim, tôi nhìn thấy trời, thấy biến, thấy đồng ruộng phì nhiêu. Đen nơi, chim hạ cánh và bảo tôi nhặt vàng bỏ vào cái túi để chim chở về. Tôi làm theo lời chim dặn, chỉ lấy vàng bỏ vào vừa đủ túi ba gang. Tôi được chim chở về. Nhờ có số vàng ấy, gia đình tôi được sống sung túc hơn.

Thấy gia đình tôi làm ăn kham khá, anh trai sang hỏi xem sao. Tôi thật lòng kê lại chuyện lạ cho anh nghe. Anh bảo tôi phải đối cây khế lấy nhà cửa ruộng vườn của anh. Tôi vốn chiều lòng anh nên nhất nhất nghe theo. Hằng ngày, anh cử chăm bằm ngồi dưới gốc đê trông chờ chim lạ. Hôm nọ, chim lạ đên ăn khê. Anh cũng than thở như tôi. Chim cùng kêu lên như lần trước. Anh mừng quá liền bảo vợ may cái túi mười hai gang. Chim cũng đến chở anh đi lấy vàng. Đen đào vàng, anh lấy vàng bở đầy túi rồi nhét thêm vào bụng, vào lưng. Anh ì ạch leo lên lưng chim đề được chở về. Dọc đương bay, chim thấy nặng nên bảo anh bở bót vàng xuống. Anh không nghe lời chim, mặc cho lời yêu cầu của chim lạ. Bay giữa biển, chim mỏi cánh nên chao đáo. Anh vẫn khư khư ôm lấy túi vàng. Thế là anh và túi vàng nặng trịch ấy rơi tòm xuống biên.

Tuy anh tham lam, xem nhẹ tình anh em, nhưng đối với tôi, tình thâm nghĩa nặng làm sao tôi quên được. Tỏi nghĩ răng: giá như anh tôi đừng tham lam thì đâu đến nỗi có kết cục bi thương như thế.