Lê Lợi dựng cờ khởi nghĩa ở Lam Sơn (Thọ Xuân-Thanh Hóa). Năm 1416, Lê Lợi và 18 người đã tổ chức hội thề Lũng Nhai (tại làng Mé cách Lam Sơn 10 km), nhằm nêu cao tinh thần quyết tâm đoàn kết chống giặc. Đến đầu năm 1418, Lê Lợi dựng cờ khởi nghĩa, tự xưng là Bình Định vương, mở đầu thời kỳ chiến đấu chống giặc Minh ở miền thượng du Thanh Hóa. Chỉ ít ngày sau, nghĩa quân Lam Sơn phục kích đánh thắng quân Minh ở Lạc Thủy.

Ngay từ những ngày đầu khởi nghĩa, nghĩa quân Lam Sơn phải liên tiếp chống lại nhiều lần địch bao vây đánh phá. Mặc dù nghĩa quân chiến đấu ngoan cường nhưng cũng gặp không ít khó khăn, nhiều người đã phải hy sinh anh dũng, một gương điển hình là Lê Lai đã lấy thân mình để giải vây cho Lê Lợi. Trước tình thế địch còn mạnh, lực lượng ta còn yếu, Lê Lợi chủ động hòa hoãn với địch trong hơn 1 năm (1423-1424). Nhờ vậy mà nghĩa quân ta không những được duy trì mà còn phát triển mạnh lên, sẵn sàng chuẩn bị tiến công địch