Kho tàng tục ngữ của dân tộc đem đến những bài học vô cùng ý nghĩa. Một trong số đó là câu: “Uống nước nhớ nguồn” - một lời khuyên quý giá về đạo lí sống biết ơn.

Câu tục ngữ đã nêu lên một đạo lý cho chúng ta hãy biết nhớ đến công ơn của những lớp người đi trước để chúng ta có được thành quả như hôm nay. Bởi vì những gì chúng ta đang thừa hưởng hôm nay không phải tự nhiên mà có. Mà chúng ta có được độc lập dân tộc, sự ấm no hạnh phúc như ngày hôm nay các thế hệ đi trước đã phải đánh đổi cả bằng máu và nước mắt, biết bao anh hùng đã ngã xuống để đổi lấy độc lập tự do cho cả một dân tộc, họ đã phải hy sinh hạnh phúc cá nhân để đổi lấy hạnh phúc cho một dân tộc.

Muốn đổi lấy hạt gạo mà ta ăn hàng ngày người nông dân đã phải đổ biết bao nhiêu mồ hôi công sức, dãi dầu sớm nắng chiều mưa, bán mặt cho đất bán lưng cho trời để cho ta những hạt gạo chắc mẩy, thơm ngon. Chuyện xưa kể rằng một chàng sĩ tử nghèo không có tiền mua gạo nên thường hay đợi nhà hàng xóm bên cạnh ăn cơm xong là sang mượn nồi về nấu cơm nhưng thực chất là để lấy phần cơm thừa và phần cháy để ăn. Khi chàng trai này đi thi và đỗ trạng nguyên thì có xin với vua đúc một cái nồi bằng vàng về để báo đáp vợ chồng người hàng xóm và kể rõ câu chuyện về những lần mượn nồi của mình cho mọi người nghe, ai cũng vô cùng xúc động về thái độ sống biết ơn người đã giúp đỡ mình.

Trong thực tế thì dân tộc Việt Nam là một dân tộc giàu truyền thống nhân nghĩa. Để tưởng nhớ về các thế hệ đi trước đã ngã xuống ta có ngày Thương binh liệt sĩ, tổ chức dâng hoa lên các nghĩa trang liệt sĩ để tưởng nhớ về những người có công với đất nước, thăm hỏi và tặng quà các gia đình chính sách, việc làm này cũng giúp phần nào họ nguôi ngoai đi nỗi đau mất mát người thân. Những thương binh, bệnh binh mất một phần hoặc toàn bộ sức lao động cũng được hưởng những chế độ ưu tiên đặc biệt, được Nhà nước chu cấp một phần về kinh tế, còn đối với gia đình liệt sĩ thì thân nhân của những liệt sĩ đó được hưởng chế độ này.

Bên cạnh đó, vẫn có một số người sống vô ơn, không biết nhớ đến công ơn của những người đã vất vả bỏ công sức tạo dựng thành quả cho họ hưởng thụ. Đó là thái độ đáng phê phán. Chính vì vậy, học sinh - những chủ nhân tương lai của đất nước cần phải tránh xa thái độ trên, trau dồi phẩm chất đạo đức để xứng đáng với thế hệ đi trước.

Tóm lại, cho đến ngày hôm nay, câu tục ngữ vẫn còn nguyên giá trị của nó. “Uống nước nhớ nguồn” xứng đáng là một truyền thống tốt đẹp để thế hệ sau gìn giữ và phát huy.