Tên của tôi là Dế Mèn. Bởi ăn uống điều độ và chừng mực, nên tôi thân thế tôi cường tráng lắm.

Đôi càng của tôi mẫm bóng, những cái vuốt cứng và nhọn hoắt; đôi cánh thành cái áo dài chấm kín đuôi. Cái đầu của tôi to ra còn hai cái răng đen nhánh như hai lưỡi liềm máy. Cặp râu dài hùng dũng. Tính tôi lại thích khịa với tất cả bà con trong xóm. T ôi quát mấy chị Cào Cào ngụ ngoài đầu bờ. Thỉnh thoảng, tôi ngứa chân đá một cái, ghẹo anh Gọng Vó lấm láp vừa ngơ ngác dưới đầm lên. Mọi người thường không nói gì, phần nhiều vì họ nể. Nhưng tôi tự cho mình là giỏi. Tôi có ngờ đâu chính tính kiêu ngạo, hung hăng của mình lại gây ra một tai họa.

Hàng xóm của tôi là Dế Choắt - một chàng dế yếu ớt, hiền lành. Người gầy gò và dài lêu nghêu như một gã nghiện thuốc phiện. Một hôm, tôi sang nhà Dế Choắt chơi. Thấy nhà cửa bừa bộn, tôi nói với cậu ta:

- Sao chú mày sinh sống cẩu thả vậy? Nhà cửa thì tuềnh toàng, ngộ nhỡ có kẻ nào đến phá thì chú mày gặp nguy ngay. Đúng là có lớn mà chẳng có khôn.

Dế Choắt tỏ vẻ buồn bã. Cậu ta còn nhờ tôi đào ngách thông sang nhà của tôi, để phòng khi có chuyện sẽ giúp đỡ nhau. Tôi nghe xong liền mắng:

- Hức! Thông ngách sang nhà ta? Chú mày thì hôi như cú mèo, làm sao ta chịu được. Ai bảo đào tổ nông thì cho chết!

Nói xong, tôi chẳng chút mảy may suy nghĩ mà ra về, để mặc Dế Choắt lủi thủi một mình.

Một hôm nọ, sau cơn mưa, các loại chim tụ hội về vũng nước kiếm mồi. Chị Cốc đậu gần hang. Tôi tỏ vẻ rủ Choắt đùa chị Cốc chơi, Choắt sợ hãi từ chối. Mèn kiêu ngạo, hát đùa Cốc, khiên Cốc tức giận tìm kiếm kẻ vừa trêu chọc mình. Thấy chị ta đến gần, tôi nhanh chân chui tót vào hang nấp kín, rồi vắt chân lên giường. Tiếng chị Cốc đầy tức giận:

- Mày nói gì?

Giọng Dế Choắt run rẩy:

- Lạy chị, em nói gì đâu?

Chị Cốc lại quát lên:

- Chối hả? Chối này! Chối này.

Sau đó là liên tiếp những tiếng kêu của Choắt. Tôi nằm im thin thít cũng không dám động đậy gì. Chỉ đến khi Cốc bay đi, tôi mới bò lên, thấy Choắt thoi thóp. Tôi hốt hoảng chạy lại đỡ Dế Choắt dậy, khóc lóc:

- Tôi không ngờ mọi chuyện lại ra thế này. Tôi hối hận lắm! Tất cả là lỗi của tôi, phải làm sao bây giờ.

Dế Choắt thì thào nói với tôi:

- Thôi, tôi ốm yếu quá rồi, chết cũng đành. Nhưng tôi khuyên anh rằng ở đời mà có thói hung hăng, không biết suy nghĩ thì rồi cũng gây họa vào thân.

Dế Choắt đã chết. Tôi cảm thấy ân hận vô cùng. Sau khi chôn cất Dế Choắt xong xuôi tại một bãi cỏ, tôi đã đứng trước mộ hàng giờ để tự kiểm điểm những lỗi lầm của mình. Tôi đã nhận ra bài học đường đời đầu tiên thật đáng trân trọng.