Ngay ở giữa vườn, ba em trồng một hàng năm cây đu đủ. Cây nọ cách cây kia chừng hai mét.

    Đó là giống đu đủ lùn, dễ sống và rất mau ra trái. Cây chỉ cao hơn đầu em một chút. Thân cây màu nâu mốc. Dấu vết của những cuống lá đã rụng chi chít trên thân.

    Cuống lá đu đủ là một ống rỗng khá dài. Chúng em thường lấy cuống lá cắt ngắn độ gang tay, vát nhọn một đầu, làm kèn thổi rất vui tai. Lá đu đủ lớn, hình dáng giống như một bàn tay xoè rộng.

    Từ nách các cuống lá, những bông đu đủ màu trắng ngà, to bằng ngón chân cái đã nhú ra. Trái non nằm lọt thỏm giữa những cánh hoa. Trái đu đủ lớn rất nhanh, màu xanh thẫm. Hàng chục trái lớn nhỏ đeo chi chít, san sát bên nhau xung quanh ngọn, trông thật thích mắt!

    Đu đủ chín cây hái xuống để một vài ngày sẽ có màu vàng thẫm, vị ngọt và thơm, ăn rất bổ. Đu đủ là loại cây rất quen thuộc rất dễ trồng. Em thích được cùng ba chăm sóc cho hàng cây đu đủ của nhà em.

Lớp em, đứa nào cũng thích cây bàng ở trước sân trường.

Chẳng hiểu cây được trồng từ năm nào mà nay ngọn đã vượt mái hiên nhà văn phòng. Nói là ngọn nhưng chỉ là cái tân lá tròn như cái bánh giầy to tướng che mát một góc sân. Vào những ngày hè oi bức, đứng dưới gốc bàng như đứng dưới một cái ô che nắng. Dưới tán lá xanh um, những cành bàng xòe ra tứ phía như những gọng ô lớn vậy. Có vài cành không theo kịp chúng bạn chạm tới tán lá, là là ngang đầu người lớn. Ở gần nách cành, những cành này to bằng cánh tay em, nhẵn thín vì những vết chân nhún nhảy hoặc những bàn tay nắm lấy để đu người của các bạn nam cao lớn. Thân bàng to bằng một vòng tay em nhưng xù xì, lồi lõm. Giữa thân có mấy cái u lồi ra như những củ nâu to ai gắn vào đó. Những cái u lồi ra đó thật tiện cho mấy bạn nghịch ngợm thích leo trèo, bám vào thân cây, đặt chân lên mấy bậc đã với tới tán bàng. Rễ bàng lan rộng gần bằng tán bàng. Nhiều cái rễ rộp lên to bằng thân cây hồng, uốn lượn trên mặt đất. Đó cũng là những chiếc “ghế” cố định cho chúng em ngồi đánh bài trong giờ ra chơi hay nghỉ giải lao trong các buổi lao động.

Tiết thu đến, lá bàng chuyển dần sang màu vàng rồi hung hung và đỏ sẫm lúc đông về. Cả tán bàng sum suê chỉ còn lại những cành trơ trụi khẳng khiu trông như bàn tay của những ông già khó tính.

Dưới gốc bàng, phủ đầy những lớp lá khô cong như những cái bánh tráng. Chiều chiều, bác lao công quét gom lại để nấu nước cho các thầy cô giáo uống. Chỉ mấy hạt mưa bay đầu mùa em đã nghe các chồi non tí tách nứt mầm. Các búp bàng trông giống những ngọn nến xanh lung linh khắp đầu cành. Ấy là lúc mùa xuân đến. Chẳng bao ngày nữa, tán bàng xòe rộng che mát cho chúng em vui chơi, nô đùa ở sân trường.

Rồi đây, đến ngày xa mái trường thân yêu, em sẽ mang theo nhiều kỉ niệm của thời thơ ấu bên gốc bàng thân thuộc giữa sân trường này như một hồi ức đẹp.

Làng Vân Gia quê em nằm cách thị xã Sơn Tây chỉ khoảng hai cây số. Từ xa nhìn lại, làng giống như một hòn đảo xanh ngắt nổi lên giữa cánh đồng bát ngát.

Bao bọc xung quanh làng là những luỹ tre đã hàng trăm năm tuổi. Rễ tre, gốc tre, tay tre ken dày đặc. Bên cạnh những cây tre đã trưởng thành cao nàng chục mét, đốt dài, to, màu xanh thẫm là những cây tre non lá mỡ nàng, đoạn gần dưới gốc vẫn còn bẹ ốp lấy thân. Nhỏ hơn nữa là hàng loạt mầm măng mới nhú nhọn hoắt, cứng cáp, khoẻ mạnh, xuyên đất cứng mà trồi lên.

Họ nhà tre luôn sống bên nhau, đời này nối tiếp đời kia, tạo nên luỹ, nên thành. Tre dẻo dai, bất chấp nắng mưa, bão tố. Trong cuộc sống hằng ngày của người nông dân, tre luôn luôn có mặt. Những ngôi nhà dựng bằng tre vững chãi và thoáng mát. Bàn ghế tre, giường tre, chõng tre, nôi tre, trạn bát, rổ rá, nong nia, dần sàng, cối xay lúa... tất cả đều được làm từ cây tre thân thuộc.

Với tuổi thơ chúng em, vào lớp Một là đã tập đếm bằng que tính tre. Lớn hơn chút nữa thì chỉ cần mười que chuyền tre vót nhẵn dài cỡ chiếc đũa và một quả bưởi non bé bằng nắm tay là có thể chơi với nhau cả buổi thật vui bên chái nhà hoặc trước sân đình. Các bạn nam thích thả diều ngoài cánh đồng. Những chiếc diều khung tre dán giấy, trên lưng gắn chiếc sáo trúc, lúc bay lên cao phát ra những âm thanh vi vu văng vẳng trong gió chiều, gợi khung cảnh làng quê thanh bình, yên ả. Đêm trăng sáng, còn gì thú vị hơn được nằm ngửa trên chiếc chõng tre kê ngoài sân, mê mải hát đếm. Một ông sao sáng, hai ông sáng sao, kìa ba ông sao sáng...

Em yêu cây tre mộc mạc, giản dị mà dẻo dai, cứng cáp. Cây tre gắn bó với dân tộc Việt Nam đã mấy ngàn năm và sẽ còn tồn tại mãi mãi trên quê hương, đất nước yêu dấu của chúng em !