Có thể là bài thơ còn thiếu cái này, cái nọ, nhưng phải nhận rằng Bếp lửa là tiếng thơ của một tấm lòng có cội nguồn, chứ không chơi vơi, nửa chừng và là một tâm hồn nhạy cảm, tinh tế, phong phú và mới mẻ”.

Có lẽ Nguyễn Đức Quyền muốn nói, mặc dù sống ở nước ngoài đầy đủ tiện nghi, có bếp ga, bếp điện, không có cái “Bếp lửa”, nhưng Bằng Việt vẫn không bị sự hào nhoáng tân tiến, hiện đại làm quên đi cái “bếp lửa” của Việt Nam, trong đó có lẽ chủ yếu vì “bếp lửa” chứa đựng một hình ảnh thân thương là bà nội, và một hình ảnh khác là dâu ấn của quê hương!

Bài thơ có mấy câu mở đầu, phần còn lại chia làm hai phần:

Phần một ôn lại một thời thơ ấu của tác giả. Tuổi thơ ấy gắn liền với một thời gian khổ, chia li, nghèo đói, giặc giã tàn phá xóm làng, cha mẹ đi công tác xa. Tám năm ở với bà, với nghĩa tình nồng đượm, ngọn lửa tượng trưng cho sự ấm nóng tình bà cháu, xóm làng. Kỷ niệm những năm tuổi thơ ấy còn được gợi lại qua tiếng chim tu hú, càng làm cho tình cảm trở nên da diết, lắng đọng.

Phần thứ hai là cảm xúc của người cháu về cuộc đời của bà đầy tình thương yêu, tần tảo, hy sinh, nay cháu đi xa… không biết mỗi sớm mai bà có còn nhóm lửa, cũng là nhóm lên tình yêu thương… “Nhóm dậy cả tâm tình tuổi nhỏ” không?

Phần lắng đọng trong lòng người đọc là lòng hiếu thảo của người cháu dù đã đi xa, “Có ngọn khói trăm tàu”, “có lửa trăm nhà” và “niềm vui trăm ngả”, nhưng vẫn không quên ngọn lửa chính tay bà nhóm lên. Đó là ngọn lửa tình yêu không bao giờ tắt trong đời.

Bài viết đã nêu lên được hai hình ảnh: Hình ảnh người bà và hình ảnh bếp lửa – ngọn lửa. Ớ người bà là cuộc chắp cánh cho đứa cháu nhỏ bay vào cuộc đời… còn hình ảnh bếp lửa là hình ảnh trữ tình xuyên suốt bài thơ, khơi dậy những tâm tình tuổi nhỏ thật kì lạ và thiêng liêng. Vì vậy, bếp lửa được nhắc đến nhiều lần. Với hai ý nghĩa vừa tả thực tám năm ròng cháu cùng bà nhóm lửa; ý nghĩa tượng trưng là lửa của niềm tin đã nhóm trong lòng nhà thơ.