Mở bài

• Giới thiệu ngắn gọn về tác phẩm Sống chết mặc bay và nhà văn Phạm Duy Tốn
• Giới thiệu nhân vật quan phụ mẫu trong tác phẩm.

Thân bài

- Giải thích, giới thiệu “quan phụ mẫu”:

• Phụ mẫu: cha mẹ - người luôn yêu thương, quan tâm, chăm sóc cho con cái vô điều kiện
• Quan phụ mẫu: danh từ chỉ viên quan thương dân như con

→ Ở đây, “quan phụ mẫu” được dùng với hàm ý mỉa mai viên quan danh không xứng với thực, sống độc ác, vô nhân tính, chỉ viết hưởng lạc cho thân mình mà mặc kệ sống chết của con dân.

- Phân tích hình tượng quan phụ mẫu trong tác phẩm: được làm nổi bật qua thời điểm ngài cùng con dân đi chống lũ:

• Hoàn cảnh của quan phụ mẫu: ngự trên một ngôi đình cao trên đồi
  • Khô ráo, sạch sẽ, hoàn toàn không bị mưa lũ ảnh hưởng
  • Được thắp đèn sáng choang, với những ghế, sập quý giá
  • Có những món ăn ngon, đắt tiền như tổ yến, thuốc phiện…

→ Trái ngược hoàn toàn với người dân ở ngoài kia:

• • Chịu cảnh đói rét, màn trời chiếu đất, nguy hiểm đến tính mạng
  • Đói khổ, mất nhà cửa, tiền bạc
• Hành động, thái độ của quan phụ mẫu:
  • Đánh bài một cách tập trung, say mê tạo nên không khí trang nghiêm
  • Khi chiến thắng, ngài vỗ sập kêu to, sung sướng hút một điếu thuốc
  • Khi dân chạy vào báo tình hình, cầu cứ, ngài lập tức cho đuổi ra

→ Ngài hoàn toàn không quan tâm đến hoàn cảnh bất hạnh cùng cực của người dân ngoài kia, chỉ vui sướng tận hưởng cuộc chơi.

→ Sự tương phản được đẩy đến tận cùng giữa hai hình ảnh:

• • Niềm vui sướng khi ù của quan phụ mẫu và nỗi đau đớn đến tột cùng của nhân dân khi mất trắng cả gia tài và tính mạng.
  • Đó là sự tương phản giữa tiếng cười của kẻ táng tận lương tâm và tiếng khóc của kẻ khốn cùng.

Kết bài

- Đánh giá về nghệ thuật xây dựng nhân vật quan phụ mẫu:

• Dùng biện pháp tương phản
• Giọng điệu mỉa mai, dè bỉu