Vào đời vua Hùng thứ sáu, nhà vua lúc về già có ý định truyền ngôi cho con trai. Để chọn ra người phù hợp trao ngai vàng nhất thì nhân lễ Tiêu Vương nhà vua truyền rằng nếu ai tìm được thức ngon vật lạ sẽ truyền cho người đó. Khi các anh và các em háo hức đi tìm của ngon thức lạ thì Lang Liêu - người con thứ mười tám, từ nhỏ đã mất mẹ, chỉ quen làm việc đồng áng không biết phải làm thế nào. Một đêm nằm mộng Lang Liêu được thần mách bảo rằng chàng hãy làm loại bánh từ gạo nếp, đậu xanh, thịt lợn và nặn thành hai thứ bánh. Bánh tròn tượng trưng cho trời, bánh vuông tượng trưng cho đất. Ngày lễ đến, tất cả các anh dâng lễ vật nhưng tất cả đều không vừa ý vua cha, đến lượt Lang Liêu dâng lễ. Vua cha thấy bánh vừa ngon lại ý nghĩa nên đã chọn làm lễ vật tế lễ và truyền lại ngôi vàng cho chàng. Kể từ đó việc gói bánh chưng, bánh giầy trở thành tục lễ của người Việt Nam vào mỗi ngày lễ Tết, thể hiện thành kính với tổ tiên