Ca dao Việt Nam đã ca ngợi phẩm chất cao quý của con người Việt Nam như:

“Trong đầm gì đẹp bằng sen
Lá xanh bông trắng lại chen nhị vàng
Nhị vàng bông trắng lá xanh
Gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn”

Chính vì vậy mà ông cha ta cũng đã đưa ra lời khuyên qua câu tục ngữ: “Đói cho sạch, rách cho thơm” để răn dạy thế hệ sau phải giữ gìn phẩm chất tốt đẹp đó.

Đầu tiên, câu tục ngữ gồm có hai vế: “đói cho sạch” và “rách cho thơm”. “Đói” và “rách” ý chỉ hoàn cảnh sống khó khăn, thiếu thốn của con người về vật chất. Còn “sạch” và “thơm” nói đến vẻ đẹp hình thức bên ngoài cũng như tâm hồn bên trong. Như vậy đó là lời khuyên nhủ con người dù trong hoàn cảnh thiếu thốn, khó khăn vẫn phải giữ tấm lòng trong sạch, không để hoàn cảnh chi phối bản thân.

Con người sinh ra không phải ai cũng được sống trong sung sướng, hạnh phúc. Có nhiều người phải trong hoàn cảnh khó khăn, thiếu thốn. Nhưng càng sống trong hoàn cảnh đó, chúng ta càng phải giữ được phẩm chất, đạo đức tốt đẹp. Bởi khi nếu chịu khuất phục trước sự túng quẫn, đói rách mà làm điều sai trái sẽ dần khiến con người đánh mất nhân phẩm và ngày càng lún sâu vào tăm tối, khó quay đầu lại. Nếu như giữ vững tâm hồn trước mọi gian khổ, khó khăn giúp con người nâng cao phẩm cách và sở hữu một ý chí dẻo dai, kiên cường. Đặc biệt, người có lối sống đẹp sẽ được mọi người tôn trọng, yêu quý.

Bác Hồ chính là một minh chứng cho lối sống trong sạch. Trong suốt những năm bị giam giữ trong nhà tù Tưởng Giới Thạch. Bác vẫn giữ được cốt cách thanh cao của người chiến sĩ cách mạng. Nhà tù chỉ có thể giam giữ được thể xác, chứ không thể giam giữ được tâm hồn của Người. Như vậy, mỗi học sinh - những chủ nhân tương lai của đất nước. Chúng ta cần phải ý thức rèn luyện phẩm chất, đạo đức của bản thân. Và dù sống trong bất cứ hoàn cảnh nào vẫn luôn giữ được tâm hồn trong sáng, giản dị và sáng ngời những phẩm chất cao đẹp.

Như vậy, câu “Đói cho sạch, rách cho thơm” chính là một lời khuyên quý giá dành cho mỗi người. Sống trong sạch, ngay thẳng để góp phần xây dựng một xã hội văn minh hơn.