Thái Nguyên là cửa ngõ của Việt Bắc, là đầu mối giao thông, nổi lên chất hội tụ xuôi ngược. Hội tụ và tiếp xúc là chất đặc thù về kinh tế và xã hội ở Thái Nguyên.

Nghiên cứu về văn hóa dân gian Thái Nguyên không thể bỏ qua mảng truyền thuyết truyền tụng từ đời này sang đời khác với các nội dung, chủ đề như: đánh giặc giữ nước, xây dựng địa vực cư trú, làm ăn, có công khai sơn phá thạch, tạo dựng đời sống – xăn hóa cho cộng đồng.