Vua trên trời là Ngọc Hoàng có hai cô con gái đẹp

VAN BAN 2
NỮ THẦN MẶT TRỜI VÀ MẶT TRĂNG
Thần thoại Vi
Vua trên trời là Ngọc Hoàng có hai cô con gái đẹp. Ngọc Hoàng yêu quý
hai nàng nên cho các nàng hàng ngày luân phiễn nhau đi xem xét mọi việc
của hạ giới để báo lại cho nhà Trời. Cô gái đầu tên là Mặt Trời được ngôi kiệu
hoa có bốn người khiêng. Bốn người này chia làm hai tốp: một tốp già và một
tốp trẻ. Tốp các cụ già khiêng kiệu luôn luôn lo làm trộn phân sự, chăm chỉ
vào công việc nên có Mặt Trời thường đi một vòng rất nhanh. Còn tốp trẻ bản
tỉnh là cả nên những lần được phân công khiêng kiệu thường về muộn. Vì thế,
mỗi lần Mặt Trái đi với tốp trẻ thì ngày dài và đi với tốp giả thì ngày lại ngắn.
Mặt Trăng là có em tinh tình nóng này còn hơn cả cô chị. Sức nóng của cô
đã làm hại cho con người và muôn vật khá nhiều, ấy thế mà có văn cứ chồng
lòn, đi đâu cũng sà vào khiến cho người dân vô cùng kinh hãi. Trần gian
khổ sở vì có Mặt Trăng, họ đã kêu ca rất nhiều, tiếng kêu thấu lên Thượng giới
khiến cho bà mẹ đã định lấy tro mà bôi lên mặt cô để giảm bớt sức nóng đi.
Nhưng Ngọc Hoàng chiều con, nên không để cho vợ làm việc ấy.
Bấy giờ ở dưới trấn có một chàng trai tên là Quải. Quải là con mồ côi
nhưng lại có một thân thế cực kì to lớn và sức khoẻ tuyệt vời. Trước những
hành động tại ác của có Mặt Trăng, Quải quyết tâm trị cho một mẻ. Anh ta
đón đường có Trăng trên một đỉnh núi cao và trữ sẵn một đống cát thật lớn.
Hôm ấy, cô Mặt Trăng vẫn quen thói cô vừa đi vừa sà xuống để nhìn muốn
vật. Quải chở cho cô ta đến gắn rồi bất thình lình bốc cát ném túi bụi vào mắt,
vào mặt mũi có. Có Trăng đang rong chơi, bị tấn công đột ngột, nhắm mắt lại
nhưng đất đã dính đầy mặt và chui cả trong mất. Có ta hốt hoảng vội vụt bay
lên cao, lính ra xa chỗ Quải đứng. Từ đó trở đi cô không dám sà xuống gần
mặt đất nữa. Mặt mũi có bị cát dính chặt nên không còn sáng được như xưa.
Sau này tính tình của cô trở nên dịu dàng, hiến lành hơn, ở dưới trấn ai cùng
thích. Người ta nói mỗi lần có ngoảnh mặt xuống nhân gian thì lúc đó là trăng
rằm, cô quay lưng tức là ba mươi, mùng một, còn cô trở sang trái, sang phải
tức là thời kì trăng hạ huyền” hoặc thượng huyền". Còn những khi trăng
quãng, ấy là lúc cát bụi trát mặt bị gió thổi bay tung ra.
'' Chồng lần: (cách ăn nói) cụt lủn và với về hỗn xược, gây khó chịu.
là Hạ huyền: thời gian vào khoảng đầu tuần cuối cùng của tháng âm lịch, Mặt Trăng đã
khuyết thành hình bán nguyệt (thường là ngày 22 hoặc 23 âm lịch).
a Thượng huyền thời gian vào khoảng giữa của nửa đầu tháng âm lịch, khi Mặt Trăng có
hình bán nguyệt (thường là các ngày 7, 8, 9 âm lịch).
11
Lại nói chuyện chồng của hai nữ thần này. Đó là một con gia rất to khỏe
Không rõ gấu từ đầu đến và Ngọc Hoàng đã gả các cô gái của mình cho gấu t
bao giờ. Chỉ biết rằng gấu rất hay ghen nên theo dõi sự đi lại của hai vợ mình
rất chặt chẽ. Thỉnh thoảng gấu lại đòi chung tình với một người. Lúc đó là lúc
ở dưới trần gian thường gọi là nhật thực hay nguyệt thực. Gặp những ngày
này, nhân gian lại phải đánh chiêng, đánh trống răm rõ để cho gấu sợ mà lui ra
mau. Vì gấu làm như vậy thì có hại cho mùa xăng và các nữ thần này cũng vì
vậy mà xao những công việc.
(Theo Viện Văn học, Tuyển tập văn học dân gian Việt Nam, tập L- Thần
thoại - truyền thuyết, NXB Giáo dục, 1999, tr61 – 62)
BÀI TẬP ĐỌC HIỂU VĂN BẢN 2
1. Trong truyện, nhân vật Quải là người như thế nào? Theo anh/chị, chi tiết
Quái nềm cát túi lại vào Mặt Trăng được tác giả dân gian xây dựng nhằm
muc dich gi?
2. Anh/Chị hãy phân tích tác dụng của biện pháp nghệ thuật nổi bật trong
truyện Nữ thần Mặt Trời và Mặt Trăng,
3. Hãy nêu nội dung chính của truyện Nữ thần Mặt Trời và Mặt Trăng
4. Trong truyện, nữ thần Mặt Trời, Mặt Trăng được Ngọc Hoàng giao nhiệm
vụ gi? Qua hai nữ thần, tác giả dân gian đã giải thích các hiện tượng tự
nhiên nào.
5. Theo anh/chị, cách giải thích hiện tượng tự nhiên trong truyền Nữ thần
Mặt Trời và Mặt Trăng có giống với cách giải thích mà anh/chị biết không?
Vì sao?
6. Bằng hiểu biết của mình, anh/chị hãy giải thích rõ hơn chu kì xuất hiện của
Mặt Trăng trong chi tiết sau: "Người ta nói mỗi lần có ngành mặt xuống
nhân gian thì lúc đó là trăng rằm, cô quay lưng tức là ba mươi, mùng một, còn
cô trở sang trái, sang phải tức là thời kì trăng hạ huyền hoặc thượng huyền".