Cách mạng tháng Mười Nga 1917 là cuộc cách mạng xã hội chủ nghĩa thắng lợi đầu tiên trong lịch sử nhân loại, do giai cấp vô sản Nga liên minh với giai cấp nông dân nghèo và binh lính tiến hành dưới sự lãnh đạo của Đảng Bônsêvich đứng đầu là V.I. Lênin, đã lật đổ chính phủ lâm thời và nền thống trị của giai cấp địa chủ quý tộc và giai cấp tư sản.

Cuộc đại chiến thế giới lần thứ I (1914 - 1918) mà nhìn từ hai phía đều mang đầy đủ tính chất của một cuộc chiến tranh đế quốc, theo cách nói của Lênin, đã đóng vai trò của một nhà đạo diễn trong những phạm vi rộng lớn, đã thúc đẩy sự phát triển về mặt xã hội. Nó đẩy các dân tộc đụng đầu với các cuộc khủng hoảng sâu sắc về kinh tế, về mặt dân tộc và quốc tế chủ nghĩa, xét một cách khách quan đã làm sâu sắc thêm cuộc đấu tranh giai cấp giữa giai cấp vô sản và giai cấp tư sản, đưa nước Nga đến một tình thế cách mạng. Sau cách mạng tháng Hai năm 1917, ở nước Nga đã hình thành tình thế hai chính quyền cùng song song tổn tại: Chính phủ lâm thời của giai cấp tư sản và các Xô Viết công nông binh. Tháng 4.1917, ngay sau khi ở nước ngoài về nước, Lênin đã đề ra “Luận cương tháng Tư nhằm chuyển cuộc cách mạng dân chủ tư sản thành cách mạng xã hội chủ nghĩa, xoá bỏ tình trạng 2 chính quyền bằng con đường hoà bình với khẩu hiệu: “Tất cả chính quyền thuộc về tay các Xô Viết". Tuân theo sự chỉ đạo của Lênin, đầu tháng 7.1917, khi Chính phủ lâm thời công khai đàn áp các phong trào quần chúng, khủng bố các Xô Viết, Đảng đã lãnh đạo giai cấp công nhân, nông dân và binh lính tiến hành khởi nghĩa giành chính quyền, chấm dứt thời kì tồn tại hoà bình.

Ngày 24 tháng 10 (theo lịch Nga cũ), tức ngày 6.11.1917, cuộc khởi nghĩa bùng nổ ở Pêtơrôgrat. Đến ngày 25 rạng ngày 28.10, quân đội khởi nghĩa tiến đánh cung điện Mùa Đông và bắt giữ chính phủ lâm thời. Cùng ngày, Đại hội lần thứ II các Xô Viết toàn Nga khai mạc và ra tuyên bố: chính quyền về tay các Xô Viết, thông qua Sắc lệnh hoà bình, Sắc lệnh ruộng đất, bầu Chính phủ Xô Viết do V.I.Lênin đứng đầu. Từ tháng 10.1917 đến tháng 3.1918, chính quyền Xô Viết được thành lập trong cả nước, đưa đến sự thành lập Liên bang cộng hoà xã hội chủ nghĩa Xô Viết, gọi tắt là Liên Xô. Cuộc cách mạng tháng Mười Nga 1917 có một ý nghĩa lịch sử toàn thế giới, đã chọc thủng trận tuyến của chủ nghĩa tư bản thế giới, mở ra thời đại mới - thời đai đấu tranh, giải phóng các giai cấp bị bóc lột, giải phóng các dân tộc bị áp bức trên quy mô toàn thế giới.