Thơ lục bát là gì? Thơ lục bát hay còn là thể thơ dân tộc của Việt Nam, đây là thể thơ dân gian bao gồm nhiều cặp câu thơ kết lại tạo nên một bài thơ hoàn chỉnh nhất. Thường thì thể thơ lục bát có câu đầu là 6 chữ và câu sau là 8 chữ, cứ như vậy sẽ nối tiếp nhau cho hết bài.
-Đặc điểm
Số câu – số tiếng của thơ lục bát

– Số câu: trong một bài thơ lục bát, có thể có một câu, hai câu, ba câu hoặc có thể sẽ có nhiều câu nói dài.

– Số dòng: một câu sẽ bao gồm hai dòng (nghĩa là 1 cặp) gồm: một dòng có 6 tiếng và 1 dòng có 8 tiếng.

Số lượng câu ở trong một bài thơ lục bát cũng sẽ không giới hạn nghiêm như những bài thơ đường luật hay là thể thơ song thất lục bát, nhưng khi kết thúc thì phải dừng lại ở câu 8 tiếng. Một bài thơ lục bát có thể sẽ bao gồm 2 hoặc là 4 câu. Ví dụ như:

“Công cha như núi Thái Sơn

Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra

Một lòng thờ mẹ kính cha

Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con”.

Hoặc cũng có thể kéo dài ra hàng nghìn câu thơ, nhưng điển hình nhất có thể kể đến, đó là kiệt tác “Đoạn trường tân thanh” (tác phẩm Truyện Kiều) của đại thi hào Nguyễn Du (bao gồm 3253 câu, trong số đó gồm có 1627 câu lục và 1627 câu bát).

Cách gieo vần

+ Thường thì âm tiết cuối của dòng 6 tiếng hiệp vần với âm tiết thứ 6 của dòng 8 tiếng theo từng cặp. Âm tiết cuối của dòng 8 tiếng lại hiệp vần cùng với âm tiết thứ 6 của dòng 6 tiếng nối tiếp. Theo đó, nó sẽ luân chuyển như vậy cho đến khi hết bài.

+ vần cuối dòng sẽ là vần chân, vần ở giữa lòng sẽ là vần lưng.

Lấy ví dụ minh họa:

Bây giờ mận mới hỏi đào,

Vườn hồng đã có ai vào hay chưa?

Mận hỏi thì đào xin thưa,

Vườn hồng có lối nhưng chưa ai vào.

( Khuyết danh)

Ở bài thơ trên âm tiết cuối của dòng 6 tiếng “đào – thưa” sẽ hiệp vần với âm tiết thứ 6 của dòng 8 tiếng theo từng cặp “vào – chưa”.

Nhịp và đối trong thơ lục bát

– Đối với cách ngắt nhịp khá là uyển chuyển, nhưng cũng tùy thuộc vào từng bài thơ: đối với câu lục thường là nhịp 2/ 4, nhịp 3/ 3, nhịp 2/2/2. Câu bát có thể sẽ ngắt nhịp 4/4.