Bằng cách nhấp vào Đăng nhập, bạn đồng ý Chính sách bảo mật và Điều khoản sử dụng của chúng tôi. Nếu đây không phải máy tính của bạn, để đảm bảo an toàn, hãy sử dụng Cửa sổ riêng tư (Tab ẩn danh) để đăng nhập (New Private Window / New Incognito Window).
Từ xưa đến nay, thiên nhiên là đề tài quen thuộc trong sáng tác văn học. Đồng thời, là nguồn cảm hứng cho biết bao thi sĩ văn nhân. Các tác giả tìm tới thiên nhiên để thông qua đó, bộc lộ tình cảm và kí thác, gửi gắm tâm tư của bản thân về cuộc sống. Nhà thơ Nguyễn Trãi cũng không ngoại lệ. Ông đã vẽ nên bức tranh thiên nhiên ngày hè hết sức tươi tắn, rực rỡ trong thi phẩm "Bảo kính cảnh giới" (bài 43).
Sau bao tháng ngày bận bịu chốn quan trường, Nguyễn Trãi trở về với cuộc sống thanh bình. Câu thơ mở đầu đã giúp chúng ta hiểu rõ hơn về hoàn cảnh sống của thi sĩ:
"Rồi hóng mát thuở ngày trường."
Trong giây phút rỗi rãi "rồi", nhà thơ nhàn nhã, thảnh thơi ngồi hóng mát một ngày dài. Bằng tâm hồn nhạy cảm, quan sát tinh tế, nhân vật trữ tình đã phát hiện ra bức tranh ngày hè vô cùng đẹp đẽ:
"Hòe lục đùn đùn tán rợp trương.
Thạch lựu hiên còn phun thức đỏ,
Hồng liên trì đã tịn mùi hương"
Nếu như các nhà thơ khác khi miêu tả thiên nhiên thường sử dụng hình ảnh quen thuộc, mang tính ước lệ như "tùng, cúc, trúc, mai" thì Nguyễn Trãi lại hoàn toàn trái ngược. Ông khắc họa thiên nhiên qua những cảnh sắc dung dị. Đó là cây hòe với màu hoa vàng, lá xanh thẫm đang "đùn đùn", tỏa rộng và phủ kín mặt đất rộng lớn. Đó còn là cây lựu có màu hoa như "phun thức đỏ" ở trước hiên nhà. Hay là bông sen hồng trong ao đang tỏa ngát hương thơm. Có thể thấy, bức tranh thiên nhiên hiện lên thật tươi tắn, rực rỡ. Mỗi cảnh vật đều mang một sắc màu khác nhau nhưng lại tạo nên sự hài hòa trong tổng thể.
Không chỉ đơn thuần gợi tả vẻ bề ngoài mà nhà thơ còn diễn tả sự vận động nhẹ nhàng, âm thầm của sự vật. Trước hết là hình ảnh cây hòe với sức sống căng tràn. Động từ "đùn đùn" gợi tả từng tán cây xanh thẫm không ngừng vươn mình tỏa bóng. Tán hòe xòe rộng, vươn xa, chiếm lấy cả một không gian. Tiếp đến, thi sĩ khéo léo miêu tả hoa lựu đang "phun thức đỏ". Ở mỗi nhành cây, hoa lựu thi nhau bung nở, mang đến thứ màu đỏ rực. Dường như, lúc này đây, cây lựu đang ở độ tràn đầy sức sống nhất, những bông hoa liên tiếp "phun" sắc. Cuối cùng, nhà thơ không quên khắc họa hình ảnh sen hồng tỏa hương. Trong ao, sen đã nở và mang đến mùi hương thanh khiết, dịu nhẹ. Như vậy, thi nhân đã cảm nhận, khám phá cảnh sắc thiên nhiên bằng một trái tim nồng cháy tình yêu cùng tấm lòng nâng niu, trân trọng.
Bức tranh ngày hè càng thêm rộn ràng nhờ những âm thanh quen thuộc trong đời sống:
"Lao xao chợ cá làng ngư phủ;
Dắng dỏi cầm ve lầu tịch dương."
Từ láy "lao xao" gợi ra bầu không khí nhộn nhịp, náo nhiệt của phiên chợ cá. Tiếng người dân trao đổi, mua bán tấp nập, vang vọng trong đất trời rộng lớn. m thanh ấy như chạm khẽ vào tâm hồn của thi nhân. Bản giao hưởng cuộc sống trở nên sống động hơn nhờ tiếng ve kêu. Lắng nghe âm thanh râm ran của đàn ve dưới bóng chiều tà, thi sĩ ngỡ đây là tiếng đàn huyền diệu. Việc sử dụng từ láy "dắng dỏi" kết hợp với biện pháp đảo ngữ "dắng dỏi cầm ve" đã góp phần lột tả thanh âm trong trẻo, rộn rã của ngày hè.
Trong "Bảo kính cảnh giới" (bài 43), nhà thơ đã sử dụng nhiều biện pháp nghệ thuật độc đáo. Hàng loạt động từ "đùn đùn", "phun" cùng từ láy "lao xao", "dắng dỏi" được dùng để miêu tả cảnh sắc thiên nhiên. Bài thơ còn chạm tới trái tim người đọc bởi ngôn từ giản dị, mộc mạc, đậm đà tính dân tộc; hình ảnh thơ gần gũi, thân thuộc.
Qua bài thơ, ta thấy Nguyễn Trãi là người có tâm hồn tinh tế trước thiên nhiên. Nhà thơ đã thả hồn vào cảnh vật để khám phá, nắm bắt sức sống âm thầm nhưng mạnh mẽ của thiên nhiên. Ông nâng niu vẻ đẹp mà đất trời ban tặng bằng một trái tim tràn đầy yêu thương.
Tham gia Cộng đồng Lazi trên các mạng xã hội | |
Fanpage: | https://www.fb.com/lazi.vn |
Group: | https://www.fb.com/groups/lazi.vn |
Kênh FB: | https://m.me/j/AbY8WMG2VhCvgIcB |
LaziGo: | https://go.lazi.vn/join/lazigo |
Discord: | https://discord.gg/4vkBe6wJuU |
Youtube: | https://www.youtube.com/@lazi-vn |
Tiktok: | https://www.tiktok.com/@lazi.vn |
Hôm nay bạn thế nào? Hãy nhấp vào một lựa chọn, nếu may mắn bạn sẽ được tặng 50.000 xu từ Lazi
Vui | Buồn | Bình thường |