Là một nhà thơ yêu thiên nhiên, đất nước luôn nặng lòng với thế sự đời tư Nguyễn Trãi đã mang tình cảm ấy gửi gắm vào trong những vần thơ, mỗi bài thơ của ông đều chất chứa nhiều nỗi niềm và thể hiện được vẻ đẹp tâm hồn Nguyễn Trãi, Gương báu khuyên răn (bài 43) cũng là một bài thơ như thế. Qua cảm nhận của nhà thơ về cảnh sắc thiên nhiên làng quê, ta thấy được sự quan sát, cảm nhận tinh tế và hơn hết là tấm lòng yêu thiên nhiên của tác giả. Phải có một tâm hồn nhạy cảm vô cùng thì nhà thơ mới có thể vẽ lên bức tranh thiên nhiên với sắc đỏ của lựu, sắc xanh của hoè, sắc hồng của sen sinh động đến vậy. Ngoài tình yêu với thiên nhiên ta còn thấy được một tâm hồn luôn tha thiết với cuộc sông thôn quê. Bức tranh đời sống sinh hoạt muôn hình vạn trạng của con người được nhà thơ khéo léo đưa vào tác phẩm của mình đó là hình ảnh “làng ngư phủ”, là âm thanh “lao xao” của chợ cá, là tiếng ve “dắng dỏi” như tiếng đàn. Tất cả làm nên một khung cảnh mùa hè có đủ vẻ đẹp của thiên nhiên, vẻ đẹp của cuộc sống và hơn hết là vẻ đẹp của tâm hồn thi nhân Nguyễn Trãi luôn mong ước cho nhân dân được ấm no, đất nước được thái bình.