MB: Tố Hữu viết bài thơ khi con tu hú vào tháng 7 năm 1939, sau gần một trăm ngày bị cùm kẹp tại nhà lao Thừa Thiên. Không gian nghệ thuật, thời gian nhệ thuật, đồng hiện trong những câu thơ lục bát da diết và ám ảnh. Cái mùa hè hơn sau 60 năm về trước ấy thật không bao giờ có thể quên!
TB:
Tiếng chim tu hú vọng qua song sắt nhà tù hay tiếng chim ttrong nỗi nhớ, trong hoài niệm ?
Chim thì gọi bầy. Lúa chiêm thì đang chín. Trái cây thì ngọt dần.Âm thanh ấy, hương vị ấy thể hiện nỗi nhớ đòng quê, nhớ làng xóm thân yêu. Chữ đang chín và ngọt dần gợi tả thời gian đan lặng lẽ trôi qua. Một giọng thơ bồi hồi tha thiết:
Khi con tu hú gọi bầy,
Lúa chiêm đang chín trái cây ngọt dần
Giữa trốn ngục tù lòng sôi rạo rực, người chiến sĩ trẻ nhớ tiếng ve ngân , nhớ màu vàng của bắp, nhớ màu đào của nắng. Cảnh sắc đồng quê trong hoài niệm trào lên trong tâm hồn biết bao bình dị thân thiết, yêu thương:
Vườn dâm dậy tiếng ve ngân,
Bắp dây váng hát đầy sân nắng đào
Có khao khát sống mới có nỗi nhớ ấy. Vần thơ đầy màu sắc, ánh sáng và âm thanh. Tiếng ve chứa đầy tâm trạng. Ve ko kêu mà là ve ngân. Sáu trăm năm về trước, Nguyễn Trãi có kấy tiếng ve để tả về tình cảnh mùa hè:
Dắng dỏi cầm ve lầu tịch dương
Sau này trong bài Việt bắc Tố Hữu có viết:
Ve kêu rừng phách đổ vàng.
Sau tiếng ve là màu vàng của bắp, là màu đào của nắng hiện lên. Chữ ngân tả tiếng ve sôi lên. Chữ đầy gợi nắng đẹp, nắng tran hòa, nắng đầy sân, nắng rực rỡ .
Nỗi nhớ trở lên bồi hồi hơn:nhớ bầu trời xanh nhớ con diều sáo lộn nhàogiữa cái mênh mông cao rộng của từng không mang ý nghĩa biểu tượng của sự tung hoànhvà khát vọng tự do :
Trời xanh càng rộng càng cao,
Đoi con diều sáo lộn nhào tưng không.
Sáu câu thơ đầu tiên làm thể hiện bức tranh đồng quê thân yêu. Thơ nên nhạc nên họa. Ngpôn từ trong sánh tinh luyện. Mỗi chữ được dung như được chắt lọc qua hồn quê và hồn thơ đậm đà: đang chín, ngọt dần, dậy tiếng ve ngân, đầy sân nắng đào, xanh, rộng, cao, lộn nhào, .....
Ter trung và yêu đời say me và khao khát sống khao khát tự do nhà thơ đang bị đày đọa trong nh=gục tối nhưng tinh thần ở ngoìa lao mới có cảm xúc cảm hứng ấy. Giọng thơ tha thiết chuyển thành uất huận sôi sục..
KB: Suy nghĩ và cảm nhận của bạn về bài văn.