Cuộc kháng chiến chống tống thời lý diễn ra từ năm 1075 đến năm 1077 với đường lối kháng chiến của vua tôi nhà Lý là tiên phát chế nhân, thay vì việc “Ngồi yên đợi giặc, không bằng đem quân đánh trước để chặn thế mạnh của giặc”. Do đó, Lý Thường Kiệt đã gấp rút chuẩn bị cho cuộc tấn công vào những nơi tập trung quân lương của nhà Tống, gần biên giới Đại Việt.; Xây dựng hệ thống phòng ngự vững chắc và áp dụng chiến thuật “công tâm” đánh vào tâm lí địch. Bên cạnh đó đường lối kháng chiến của vua tôi nhà Lý luôn chủ động tiến công khi thời cơ đến và kết thúc chiến sự bằng biện pháp mềm dẻo.
Tháng 10 – 1075, Lý Thường Kiệt cùng Tông Đản chỉ huy hơn 10 vạn quân thuỷ – bộ, chia làm hai đạo tấn công vào đất Tống. Quân bộ do các tù trưởng, Thân Cảnh Phúc, Tông Đản chỉ huy dân binh miễn núi đánh vào châu Ung (Quảng Tây).

Lý Thường Kiệt chỉ huy cánh quân đường thuỷ, đổ bộ vào châu Khâm, châu Liêm (Quảng Đông). Sau khi tiêu diệt các căn cứ tập kết quân, phá huỷ các kho tàng của giặc, quân Lý Thường Kiệt tiến về bao vây thành Ung Châu, căn cứ của quân Tống.

Kết quả cuộc kháng chiến sau 42 ngày chiến đấu, quân nhà Lý hạ được thành Ung Châu, tướng Tô Giám nhà Tống phải tự tử. Đạt được mục tiêu, Lý Thường Kiệt chủ động rút quân, chuẩn bị phòng tuyến chặn địch ở trong nước.  Trận tập kích này đã đánh một đòn phủ đâu, làm hoang mang quân Tống, đẩy chúng vào thế bị động.

Về nguyên nhân thắng lợi của cuộc kháng chiến chống tống thời lý có thể thấy xuất phát từ tinh thần đoàn kết, ý chí độc lập tự chủ, truyền thống yêu nước, bất khuất của dân tộc ta. Bên cạnh đó cuộc kháng chiến chống tống thời lý thắng lợi cũng nhờ có sự lãnh đạo cùng chiến thuật tài tình của Lý Thường Kiệt. Nhà Tống đang trong thời kì khủng hoảng, sức mạnh yếu nên khó có thể giành thắng lợi.

Chiến thắng của cuộc kháng chiến chống tống thời lý đã đập tan ý chí xâm lược của nhà Tống đối với nước ta lúc bấy giờ.  Đất nước bước vào thời kì thái bình. Không chỉ vậy thắng lợi của cuộc kháng chiến chống tống thời lý đã thể hiện tinh thần chiến đấu dũng cảm, kiên cường của các tầng lớp nhân dân. Đồng thời thắng lợi của cuộc kháng chiến chống tống thời lý góp phần làm vẻ vang thêm trang sử của dân tộc, để lại nhiều bài học kinh nghiệm chống ngoại xâm cho các thế hệ sau.