Khai thác thuộc địa lần thứ nhất của Pháp (1858-1945) đã tác động mạnh mẽ đến sự phân hóa xã hội ở Việt Nam. Dưới áp lực của quân sự, chính trị, kinh tế và văn hóa từ Pháp, các giai cấp xã hội bắt đầu xuất hiện và phát triển trên cơ sở các ngành nghề công nghiệp và nông nghiệp.

Địa chủ phong kiến là tầng lớp đầu tiên và quan trọng nhất ở Việt Nam trong giai đoạn này. Họ là chủ của những mảnh đất sản xuất và có quyền kiểm soát các hoạt động kinh tế và chính trị. Do sự phân biệt đối xử của chế độ thuộc địa, Địa chủ phong kiến được hưởng lợi rất nhiều từ việc khai thác thuộc địa lần thứ nhất.

Nông dân là tầng lớp cơ bản nhất ở Việt Nam trong giai đoạn này. Họ bị bó buộc với địa vị của những người nông dân và chỉ có thể sống qua ngày bằng nhiều cách khác nhau. Với việc giữ cho nông dân ở trong tình trạng nghèo đói và lạc hậu, Địa chủ phong kiến đã đảm bảo một nguồn lao động rẻ cho các hoạt động kinh tế.

Công nhân xuất hiện khi các nhà máy và xưởng sản xuất được thành lập ở Việt Nam. Công nhân là một nhóm người lao động mới nổi lên, nhưng họ vẫn bị bó buộc với địa vị của một người lao động. Các công nhân đã đấu tranh với hi vọng có được điều kiện lao động tốt hơn và quyền tự do phát triển.

Tư sản và Tiểu tư sản xuất hiện như một phần của các hoạt động kinh doanh thương mại và tài chính. Với việc thúc đẩy việc mở rộng kinh tế Việt Nam, các tư sản và tiểu tư sản đã trở thành những nhà kinh doanh thành công có thể mở rộng hoạt động của họ với sự phát triển kinh tế.

Trong thời kỳ này, những giai cấp trên đã có những thái độ chính trị khác nhau. Địa chủ phong kiến đồng tình với chế độ thuộc địa và quản lý những người lao động của họ bằng cách đối bất đẳng. Nông dân và công nhân thì phản đối chính sách cận vệ và yêu sách chủ quyền của Pháp. Tư sản và Tiểu tư sản hướng tới phát triển kinh tế chủ nghĩa và quần chúng. Tuy nhiên, họ cũng có thể tham gia kịch bản chính trị của Địa chủ phong kiến nếu cần thiết.