Từ nhỏ đến giờ không biết bao nhiêu lần được ngắm trăng rồi nhưng có lẽ cái đêm trăng ấy, một đêm trăng ở đồng bằng quê nội đã để lại cho em một ấn tượng đẹp đến kì lạ. Mãi mãi em không bao giờ quên được. Đó là cái đêm trăng rằm tháng bảy mà bố mẹ cho em về quê dự lễ đáo tế của ông nội.

Ngay khi hoàng hôn vừa tắt, trên bầu trời bao la, hàng nghìn hàng vạn những ngôi sao nhấp nháy. Chỉ có ngôi sao chiều là sáng nhất, đứng kiêu hãnh một mình như một thiếu nữ đẹp giữa bức tranh trời thu. Màn đêm dần dần buông xuống. Mọi nhà trong xóm đã lên đèn từ bao giờ. Ngoài đồng, đom đóm lập lòe tưởng như muôn vàn những vì sao nhấp nháy cuối trời xa.

Chỉ ít phút sau, mặt trăng bắt đầu ló dạng. Lúc đầu, nó giống như một cái đèn lồng bị che khuất một nửa, mặt cắt nằm phía dưới, rồi từ từ nhô lên, tròn vành vạnh, lơ lửng giữa không trung, như một cái đèn lồng khổng lồ chiếu những ánh sáng vàng dịu xuống vạn vật. Em bước ra ngõ nhìn về phía trăng mọc. Một lúc sau, trăng gối đầu lên rặng cây lờ mờ ồ chân trời xa tít, để rồi sau đó lấp ló trên ngọn tre già. Bầu trội bây giờ trong vắt. Hàng trăm đốm sao rải rác trên nền trời lúc ẩn lúc hiện. Có lẽ trăng sáng quá làm cho chúng mờ đi chăng? Tuy vậy, em vẫn thấy chúng đẹp và đáng yêu, bởi chúng là những viên ngọc quý tỏa ánh sáng hiếm hoi cho những đêm vắng bóng chị Hằng Nga.

Bây giờ thì trăng đã lên cao tỏa ánh sáng dìu dịu, nhuộm một màu bạc khắp ruộng đồng, thôn xóm, làng mạc. Cạnh nhà Nội, dòng sông long lanh gợn sóng lăn tăn như hàng trăm con rồng nhỏ đang lươn múa. Và kia nữa, mái tôn của những ngôi nhà phía trái phản chiếu ánh trăng óng ánh. Ánh vàng còn phết lên những thảm cỏ xanh và vườn rau sau nhà tạo nên một mảng sáng nhờ nhờ, bàng bạc. Bóng nhà, bóng cây in rõ thành những vầng đen nhạt trên mặt đất. Thỉnh thoảng, gió hiu hiu thổi, cỏ cây lay động xào xạc. Những bóng đen của cây cối lắc lư, thay dạng đổi hình như những “bóng ma” chập chờn…

 Trong xóm, hầu hết mọi nhà tụ họp ở ngoài sân. Người lớn thì hóng mát, ngắm trăng. Mấy chị thì đan võng, dệt chiếu, sàng gạo vừa cười vừa nói vui vẻ. Trẻ em nô đùa chạy nhảy khắp sân. Cả đến những chú chó cũng ra sân hóng gió hoặc ra đường nhìn trước, ngó sau rồi cất tiếng sủa vu vơ…

Ngoài đồng, quang cảnh thật vắng lặng, tĩnh mịch. Muôn vật say sứa tắm ánh trăng trong. Gió đồng lồng lộng thổi, thảm lúa xanh rập rờn, nhấp nhô như những làn sóng ngoài biển khơi. Nước bắt đầu lên trong các mương, rãnh chảy róc rách. Côn trùng đó đây cất tiếng kêu ra rả. cỏ cây ngoài vườn thầm thì nhỏ to. Càng về khuya, không gian càng tĩnh mịch. Vạn vật như đang say sưa trong giấc ngủ êm đềm. Chỉ duy có loài côn trùng vẫn ra rả hòa âm những khúc nhạc muôn thuở về đêm. Ánh trảng đẹp cùng hơi sương mát dịu ru ngủ muôn loài. Em trở vào nhà đánh một giấc ngon lành cho đến sáng. Khi em tỉnh giấc ánh trăng đã nhợt hẳn đi nhường chỗ cho ánh bình minh thức dậy. Mọi vật sau một đêm tĩnh dưỡng, nghỉ ngơi dưới ánh trăng dịu, giờ đây cũng đang bừng trỗi dậy, mình ngậm những giọt sương mai.

Trong một tháng, ngày có trăng đẹp nhất là rằm. Hôm nay chính là một ngày như thế. Vì vậy, cả nhà em ăn cơm từ sớm, rồi cùng nhau ra sân ngắm trăng.

Trời mùa hè tối muộn, bác mặt trời mãi đến sáu giờ vẫn chưa chịu về nghỉ. Thành ra, phải đến hơn bảy giờ tối, mặt trăng mới đủng đỉnh nhô lên. Có lẽ vì biết bao người đang chờ đợi, nên mặt trăng càng thêm kiêu kì, đi lên từng chút một, lại còn chơi trò ú tim ở sau rặng tre nữa cơ.

Nhưng mà dù thế, thì mọi người vẫn phải xuýt xoa và say mê với vẻ đẹp của trăng rằm. Mặt trăng ngày hôm nay tròn đầy đặn, đầy hơn bất kì cái bánh hay cái đĩa nào. Nó tỏa ra thứ ánh sáng trắng màu nhiệm, khiến mặt đất, vạn vật như được dát bạc. Dường như, chị Hằng đang múc từng dòng trăng mà tưới xuống trần gian, để cho ai cũng được tắm mình trong thứ ánh sáng diệu kì ấy.Lũ côn trùng trong vườn sung sướng tắm trăng, kêu lên rả rích. Mấy chị cá rô dưới ao cũng thi nhau ngoi lên, đớp lấy đớp để ánh trăng. Con chó Mực thì đuổi theo bóng lá cắt qua ánh trăng trên mặt đất, chơi mãi chẳng biết chán. Vòm cây thì cứ rung rinh theo cơn gió, như cố hết sức để chiếc lá nào cũng được trăng rọi vào. Còn mọi người thì thảnh thơi ngồi trên chiếu, vừa uống trà vừa ngắm trăng.Đến khuya, mọi người trở vào nhà đi ngủ. Thì đó cũng là lúc trăng đẹp nhất. Trên ngôi cao tít, trăng thức cùng sao, canh cho giấc ngủ của mọi người. Càng về khuya, mặt trăng càng nhỏ lại và ánh sáng càng trở nên bàng bạc. Làng quê chìm dần vào giấc ngủ, chỉ có vấng trăng vẫn ung dung đứng gác.