1. Quy luật di truyền 3:1:
- Ví dụ: Quy luật di truyền màu mắt trong con người. Giả sử màu mắt nâu (B) là trạng thái trội, màu mắt xanh (b) là trạng thái bị áp đảo. Nếu một người có gen màu mắt nâu (BB) kết hợp với người có gen màu mắt xanh (bb), tỉ lệ phân ly kiểu hình sẽ là 3 người có màu mắt nâu (Bb) và 1 người có màu mắt xanh (bb).

Sơ đồ lai:
B b
B BB Bb
b Bb bb

2. Quy luật di truyền 1:1:
- Ví dụ: Quy luật di truyền nhóm máu ABO trong con người. Gen nhóm máu A (IA) và gen nhóm máu B (IB) là trạng thái trội, trong khi gen nhóm máu O (i) là trạng thái bị áp đảo. Nếu một người có gen nhóm máu A (IAi) kết hợp với người có gen nhóm máu B (IBi), tỉ lệ phân ly kiểu hình sẽ là 1 người có nhóm máu A (IAi), 1 người có nhóm máu B (IBi), 1 người có nhóm máu AB (IAIB) và 1 người có nhóm máu O (ii).

Sơ đồ lai:
IA i
IB IAIB IAi
i IAi ii