Trên con đường đến thành công, ta thường gặp thất bại và vấp ngã. Nhưng luôn có gia đình đón chúng ta trở về. “Nắng mới” của Lưu Trọng Lư là một bài thơ tuyệt vời về chủ đề này.

Lưu Trọng Lư đã đem gia đình vào tác phẩm của mình một cách độc đáo và tinh tế. Từ lời đề, ta có thể cảm nhận được tình cảm và nhớ thương của người con dành cho cha mẹ.

Tác phẩm mở đầu với một khung cảnh thiên nhiên yên bình của làng quê:

“Mỗi lần nắng mới hắt bên song.
Xao xác, gà trưa gáy não nùng,”

Những hình ảnh “nắng mới”, “gà trưa” đều vô cùng quen thuộc, gần gũi và đáng nhớ. Chúng tượng trưng cho làng quê yên bình, thư thả nhưng cũng rất nên thơ, tạo nên một không gian tuyệt vời đầy sự thú vị và hấp dẫn. Khi nhìn những tia nắng mới chiếu sáng lên bề mặt đồng cỏ, ta cảm nhận được sự ấm áp, tươi sáng của một buổi sáng mới, tạo động lực cho con người bước vào một ngày mới tràn đầy năng lượng và hy vọng. Trong khi đó, tiếng gà ban trưa vang lên như một lời nhắc nhở về trạng thái bình yên và an lành trong cuộc sống.

Nhưng ở đây, tiếng gà ban trưa lại vang nên “xao xác”, “não nùng”, đánh thức những cảm xúc mạnh mẽ, khó tả. Tiếng gà trở thành một âm thanh khác thường, mang trong mình sự lạ lùng và bất thường, khiến cho không gian trở nên rối bời và không thể ngờ đến. Những tia nắng mới tươi sáng và tràn đầy sức sống tạo ra sự đối lập kì lạ, như một cuộc chiến giữa ánh sáng và bóng tối, giữa niềm vui và nỗi buồn. Bầu không gian giờ đây phủ một màu buồn rõ rệt của tâm trạng con người, như một trạng thái hỗn loạn và tâm trạng khó hiểu.

Nhân vật trữ tình đã trực tiếp thể hiện nỗi buồn khi nhớ lại những hồi ức về quá khứ, mang đến một cái nhìn sâu sắc và cảm động về cuộc sống và tình yêu. Những kỷ niệm dường như đang tràn ngập trong tâm trí, khiến cho trái tim đau đớn và nhớ nhung. Qua những hình ảnh và tiếng gà ban trưa, chúng ta cảm nhận được sự phức tạp và đa chiều của cuộc sống, nơi mà những khoảnh khắc yên bình và đơn giản cùng tồn tại song song với những cung bậc cảm xúc sâu sắc và khó lý giải:

“Lòng rượi buồn theo thời dĩ vãng,
Chập chờn sống lại những ngày không.”

Kí ức “thời dĩ vãng” sống lại trong lòng người con. Láy “chập chờn” liên tưởng đến sự hồi tưởng không liên tục. Kỉ niệm quay về lúc gần lúc xa. Tâm trạng con người lên xuống không ngừng.

Trong dòng kí ức ấy, bóng hình người mẹ đã khuất hiện lên chân thực dưới con mắt nhung nhớ và tình yêu thương của đứa con. Nhân vật trữ tình trực tiếp bày tỏ nỗi nhớ của mình:

“Tôi nhớ me tôi thuở thiếu thời,
Lúc người còn sống, tôi lên mười;
Mỗi lần nắng mới reo ngoài nội,
Áo đỏ người đưa trước dậu phơi.”

Tiếng gọi “mẹ” đầy dân dã và thân thương. Nhưng bây giờ nó chỉ còn trong kí ức. Mẹ đã mất, để lại nỗi trống trải trong lòng con và độc giả. Mẹ hiện lên với hình ảnh phơi áo trước giậu, tươi sáng và tràn đầy sức sống. Đây là sự đối lập giữa quá khứ và hiện tại. Khi còn mẹ, mọi thứ tươi sáng và đẹp đẽ. Khi đã mất mẹ, chỉ còn nỗi buồn khôn nguôi.

Hình ảnh người mẹ còn hiện lên với:

“Nét cười đen nhánh sau tay áo,
Trong ánh trưa hè, trước dậu thưa.”

Hình ảnh người mẹ với hàm răng đen, nét cười ngại ngùng, dịu dàng, cần cù làm lụng dưới nắng chói chang. Hình ảnh gần gũi, giản dị này đã in sâu trong tâm trí nhân vật trữ tình.

Từ ngữ, hình ảnh nổi bật trong từng khổ thơ thể hiện tình yêu và nỗi nhớ da diết, khôn nguôi dành cho người mẹ. Bài thơ không cầu kì nhưng vẫn chiếm được cảm tình của độc giả. Nó bộc lộ cái bình dị, nhẹ nhàng, thân thuộc của thơ Lưu Trọng Lư và khẳng định tài năng của ông.

Không chỉ thành công thể hiện tình cảm gia đình, Lưu Trọng Lư còn chứng tỏ tài năng với hình thức nghệ thuật đặc sắc. Ông đã kết hợp hiện tại và quá khứ, giúp làm nổi bật nỗi nhớ khôn nguôi của người con. Ngôn từ giản dị, nhịp thơ chậm, giọng điệu tha thiết, nhẹ nhàng kết hợp với hình ảnh mộc mạc, gần gũi. Tất cả tạo nên một tác phẩm ý nghĩa và dễ tiếp cận. Tác phẩm như một lời tâm tình, một dòng chảy tự nhiên của cảm xúc, tiến tới, đi sâu vào tâm trí và khơi gợi sự đồng cảm nơi người đọc