Trong giai đoạn sau Chiến tranh thế giới thứ hai đến những năm 60 của thế kỉ XX, phong trào giải phóng dân tộc và hệ thống thuộc địa đã có những diễn biến đáng chú ý ở các nước Á Phi và Mỹ Latinh. Dưới đây là một số nhận xét về hai vấn đề này:

1. Phong trào giải phóng dân tộc:
- Phong trào giải phóng dân tộc đã lan rộng và mạnh mẽ ở nhiều quốc gia châu Á, châu Phi và Mỹ Latinh. Những cuộc đấu tranh dân tộc như cuộc kháng chiến chống Pháp ở Việt Nam, cuộc đấu tranh độc lập ở Ấn Độ, cuộc cách mạng Trung Hoa, cuộc đấu tranh chống thuộc địa ở châu Phi đã góp phần đẩy lùi chế độ thuộc địa và đòi hỏi quyền tự determination cho các dân tộc.

- Phong trào giải phóng dân tộc đã có sự ảnh hưởng lớn đến cấu trúc xã hội và chính trị của các quốc gia. Nhiều quốc gia đã giành được độc lập và thành lập chính quyền riêng sau khi giải phóng khỏi sự chi phối của các thực thể thuộc địa.

2. Hệ thống thuộc địa:
- Hệ thống thuộc địa đã bị đảo lộn và suy yếu sau Chiến tranh thế giới thứ hai. Các cường quốc thuộc địa như Anh, Pháp, Hà Lan đã không còn đủ sức mạnh và tài chính để duy trì quyền kiểm soát các thuộc địa của mình.

- Sự suy yếu của hệ thống thuộc địa đã tạo điều kiện cho phong trào giải phóng dân tộc phát triển. Các cuộc đấu tranh dân tộc đã tận dụng sự yếu đuối của các cường quốc thuộc địa để đẩy lùi sự chi phối và đòi hỏi quyền tự determination.

- Tuy nhiên, sau khi giành được độc lập, nhiều quốc gia mới đối mặt với những thách thức và khó khăn trong việc xây dựng và phát triển. Sự tranh chấp và xung đột chính trị, kinh tế và xã hội đã xuất hiện trong quá trình hình thành các quốc gia mới độc lập.

Tóm lại, phong trào giải phóng dân tộc và sự suy yếu của hệ thống thuộc địa đã tạo ra những diễn biến đáng chú ý ở các nước Á Phi và Mỹ Latinh sau Chiến tranh thế giới thứ hai đến những năm 60 của thế kỉ XX.