“Gió lạnh đầu mùa” là một truyện ngắn của nhà văn Thạch Lam. Trong truyện, nhân vật Sơn đã được nhà văn khắc họa để gửi gắm những tư tưởng, tình cảm của mình.

Sơn được khắc họa chủ yếu qua phương diện ngôn ngữ, hành động để từ đó làm nổi bật đặc điểm về tính cách. Thạch Lam không miêu tả những nét ngoại hình của nhân vật này.

Mở đầu truyện, Sơn xuất hiện với hành động “tung chăn tỉnh dậy”, nhưng không bước xuống giường như mọi khi mà “ngồi thu tay vào trong bọc”. Cậu cảm nhận được cái lạnh, vội vơ cái chăn trùm lên đầu rồi gọi chị Lan. Sau đó, Sơn được mẹ mặc cho một chiếc áo dạ chỉ đỏ lẫn áo vệ sinh, ngoài lại mặc phủ cái áo vải thâm. Qua đoạn mở đầu, nhân vật Sơn được khắc họa là một cậu bé, sống trong một gia đình khá giả. Cậu đã nhận được sự yêu thương và sự chăm sóc của người thân xung quanh.

Dù vậy, Sơn không hề tỏ ra kiêu ngạo và xa cách, mà vẫn là một cậu bé nhân hậu, giàu tình cảm. Khi nghe mọi người trong gia đình nhắc đến Duyên - đứa em gái đáng thương của Sơn đã mất năm lên bốn tuổi, cậu cũng cảm thấy “nhớ em, cảm động và thương em quá”. Cậu còn xúc động khi thấy mẹ “hơi rơm rớm nước mắt”. Không chỉ vậy, trái ngược hẳn các em họ của mình, Sơn luôn tỏ ra thân thiện và chơi cùng với bọn trẻ con trong xóm - Thằng Cúc, thằng Xuân, con Tí, con Túc - những đứa trẻ em nghèo ở xóm trợ.

Tình huống là nổi bật nhất tính cách của Sơn là khi cậu nhìn thấy Hiên - cô bé hàng xóm không có áo ấm để mặc. Thấy Hiên đang đứng “co ro” bên cột quán, trong gió lạnh chỉ mặc có manh áo “rách tả tơi”, “hở cả lưng và tay”, Sơn chợt nhớ ra mẹ cái Hiên rất nghèo, nhớ đến em Duyên ngày trước vẫn cùng chơi với Hiên ở vườn nhà. Một ý nghĩ tốt thoáng qua trong tâm trí Sơn - đó là đem chiếc áo bông cũ của em Duyên cho Hiên. Nghĩ vậy, cậu đã nói với chị gái của mình, nhận được sự đồng tình của chị. Chị Lan đã “hăm hở” chạy về nhà lấy áo. Còn Sơn thì đứng yên lặng đợi chờ, trong lòng tự nhiên thấy “ấm áp vui vui”. Với ngôn từ giản dị cùng giọng văn nhẹ nhàng mà sâu lắng, nhân vật Sơn đã hiện lên đầy sinh động, chân thực.

Qua nhân vật Sơn, nhà văn đã gửi gắm bài học giá trị về tình yêu thương con người trong cuộc sống.