Trong các hiện tượng tự nhiên mà em biết đến, thì mưa là hiện tượng phổ biến và có vai trò quan trọng nhất. Đây là hiện tượng tự nhiên có vai trò quyết định đối với sự sống trên hành tinh xanh của chúng ta.

Từ trước khi con người xuất hiện, mưa đã tồn tại và góp sức cho việc hình thành, duy trì các hệ sinh thái trên Trái Đất. Quá trình hình thành mưa suốt hàng triệu năm qua vẫn chưa từng thay đổi. Dưới sức nóng của mặt trời, nước trên bề mặt trái đất bốc hơi lên, chuyển thành dạng khí. Hơi nước bay lơ lửng trong không trung, dâng cao dần lên trời, bởi chúng nhẹ hơn không khí. Càng lên cao, nền nhiệt lại càng giảm dần. Điều đó làm cho hơi nước ngưng tụ lại thành các giọt nước. Những giọt nước ấy đứng sát nhau, gắn kết với nhau tạo thành những đám mây. Càng lúc, số hơi nước cô đọng lại càng nhiều, đám mây cũng sẽ lớn hơn và nặng hơn. Lúc này, đám mây sẽ bay thấp dần xuống phía dưới. Khi đến một giới hạn nhất định, đám mây không còn đủ sức giữ khối lượng lớn hạt nước nữa. Thì nó sẽ tự giải thể bản thân, thả rơi tự do rất nhiều những giọt nước bên trong mình. Khi vô vàn các giọt nước đồng loạt rơi từ trên cao xuống như vậy, sẽ tạo nên hiện tượng tự nhiên mưa.

Mưa cũng được chia thành rất nhiều loại, tùy vào mức độ, cường độ của nó. Các loại mưa quen thuộc quanh chúng ta là mưa rào, mưa bụi, mưa ngâu, mưa phùn, mưa đá… Mưa rào còn gọi là mưa dông, thường xuất hiện vào mùa hạ. Loại mưa này đến rất đột ngột và đi cũng rất nhanh. Thời gian diễn ra ngắn, nhưng mưa rào thường rất lớn, có gió mạnh kèm theo. Mưa bụi là loại mưa có các giọt mưa nhỏ và nhẹ như bụi, bị gió thổi tản ra trong không khí. Còn mưa ngâu là mưa dầm kéo dài nhiều ngày, thường xuất hiện vào tháng 7 Âm lịch. Mưa phùn (tức mưa xuân) ý chỉ các cơn mưa nhỏ, không đủ làm ướt áo ngay nhưng kéo dài liên tục. Cơn mưa này xuất hiện vào đầu mùa xuân, cuối mùa đông, nên được xem là cơn mưa báo hiệu năm mới. Riêng mưa đá, là hiện tượng các giọt mưa chuyển hóa thành hình dáng của những viên đá với kích thước khác nhau. Khi rơi từ trên cao, nó có thể gây sát thương mạnh, nên vô cùng nguy hiểm. Vì vậy, mưa đá được xem là một loại thiên tai cần đề phòng, cảnh giác.

Mưa giúp gột rửa không gian trở nên trong sạch hơn, loại bỏ những bụi bẩn lơ lửng trong không khí. Vì vậy, chúng ta luôn cảm giác dễ chịu khi hít thở không khí sau các cơn mưa. Nhưng lợi ích quan trọng nhất của mưa, vẫn là cung cấp nguồn nước ngọt cho các hệ sinh thái trên trái đất. Không chỉ con người, mà các loài động vật, thực vật đều cần có nước mưa để sinh tồn. Nếu thiếu mưa trong một thời gian dài, thì sự sống trên trái đất sẽ bị đe dọa. Tuy nhiên, ông bà ta đã từng nói, cái gì nhiều quá thì sẽ không tốt. Bởi nếu mưa quá nhiều và kéo dài, thì sẽ dẫn đến hệ lụy rất đáng quan ngại. Đó là sự xuất hiện của các thiên tai đáng sợ như lũ lụt, sạt lở đất, lũ quét… Tất cả những hiện tượng tự nhiên bị kéo đến đó đều gây nguy hiểm to lớn đến cuộc sống của con người.

Tuy nhiên, dù sao thì mưa vẫn là hiện tượng tự nhiên quan trọng không thể thiếu đối với sự sống. Để có thể nắm giữ sự chủ động trong việc phát hiện các cơn mưa, các nhà khoa học đã đi sâu nghiên cứu. Vì vậy, ngày nay, việc dự báo trước các cơn mưa từ vài ngày đã là điều rất đơn giản. Nhờ vậy, mọi người chủ động hơn trong công tác phòng chống mưa lớn, đồng thời lên phương án tích trữ nước hoặc điều chỉnh kế hoạch tưới tiêu, trồng trọt…

Suốt bao đời nay, mưa vẫn đồng hành và gắn liền với sự phát triển của con người. Mưa đi vào tín ngưỡng (thần mưa), đi vào thơ ca nhạc họa… Và chắc chắn rằng, trong tương lai, mưa vẫn sẽ luôn là hiện tượng tự nhiên quan trọng bậc nhất trên Trái Đất.