Do tiếp xúc với các bộ phận khác nhau của bề mặt Trái Đất (lục địa hoặc đại dương) nên không khí ở đáy tầng đối lưu chịu ảnh hưởng của mặt tiếp xúc mà hình thành các khối khí có đặc tính khác nhau về nhiệt độ, độ ẩm. Căn cứ vào nhiệt độ, người ta chia ra: khối khí nóng, khối khí lạnh.

Có nhiều nguyên nhân góp phần vào hình thành các khối khí trong tự nhiên. Dưới đây là một số nguyên nhân chính:

1. Sự nâng của không khí: Khi một khối không khí được nâng lên, nó có thể trở nên mát hơn và có áp suất thấp hơn so với các khối không khí xung quanh. Điều này tạo ra một khối không khí nóng và nhẹ hơn, và nó sẽ tiếp tục nâng lên trong không gian.

2. Sự sưởi ấm từ mặt đất: Mặt đất được sưởi ấm bởi ánh nắng mặt trời, và nhiệt độ của không khí gần mặt đất tăng lên. Khi không khí ở gần mặt đất được sưởi ấm, nó trở nên nóng hơn và nhẹ hơn so với không khí ở độ cao cao hơn. Điều này tạo ra một khối không khí nóng và nhẹ hơn, và nó sẽ tiếp tục nâng lên.

3. Sự tương tác giữa các khối không khí: Khi hai khối không khí có nhiệt độ và áp suất khác nhau gặp nhau, sự tương tác giữa chúng có thể tạo ra các khối khí. Ví dụ, khi một khối không khí ấm và nhẹ gặp một khối không khí lạnh và nặng, khối không khí ấm có thể bị ép buộc lên trên khối không khí lạnh và tạo thành một khối khí.

4. Sự tác động của địa hình: Địa hình có thể ảnh hưởng đến hình thành các khối khí. Khi không khí di chuyển qua các dãy núi, nó có thể bị ép buộc lên trên và tạo thành các khối khí. Điều này được gọi là hiện tượng nâng đồi và có thể tạo ra các khối khí đám mây hoặc sương mù.

Các nguyên nhân trên đây chỉ là một số ví dụ cơ bản. Hình thành các khối khí là một quá trình phức tạp và có thể bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác nhau như sự biến đổi thời tiết, sự tương tác giữa các hệ thống khí quyển và sự chuyển động của không khí.