Để xác định ngôi kể và điểm nhìn trần thuật của một văn bản, ta cần xem xét các yếu tố sau:

1. Ngôi kể: Ngôi kể là người hoặc thực thể nói chuyện trong văn bản. Ngôi kể có thể là ngôi thứ nhất (tôi, chúng tôi), ngôi thứ ba (anh ấy, cô ấy, họ) hoặc ngôi thứ nhìn (người đọc, người nghe).

2. Điểm nhìn trần thuật: Điểm nhìn trần thuật là góc nhìn, quan điểm mà người kể sử dụng để truyền đạt thông tin. Có ba loại điểm nhìn trần thuật chính:

- Điểm nhìn trần thuật ngấn mặt (first-person point of view): Người kể là nhân vật trong câu chuyện và sử dụng ngôi thứ nhất để kể lại câu chuyện từ góc nhìn của mình. Ví dụ: "Tôi đi vào căn phòng và nhìn thấy một người đàn ông đang ngồi trên ghế."

- Điểm nhìn trần thuật bên ngoài (third-person point of view): Người kể không tham gia vào câu chuyện và sử dụng ngôi thứ ba để kể lại câu chuyện từ góc nhìn của một nhân vật khác. Ví dụ: "Anh ấy đi vào căn phòng và nhìn thấy một người đàn ông đang ngồi trên ghế."

- Điểm nhìn trần thuật không định rõ (omniscient point of view): Người kể không tham gia vào câu chuyện nhưng có khả năng biết tất cả thông tin và suy nghĩ của tất cả các nhân vật trong câu chuyện. Ví dụ: "Người đàn ông đi vào căn phòng và ông ta không biết rằng có một người đang ngồi trên ghế."

Để xác định ngôi kể và điểm nhìn trần thuật của một văn bản, ta cần phân tích ngữ cảnh, ngôn ngữ và các yếu tố khác trong văn bản.