Trước cảm hứng bất tận về mùa xuân tự nhiên đất trời, tác giả suy ngẫm về mùa xuân của đất nước, dân tộc. Trải qua hàng nghìn năm đấu tranh và bảo vệ tổ quốc, tác giả dùng hai tính từ đặc tả đúng những khó khăn, gian khổ mà nhân dân ta đã vượt qua:

Sự “vất vả” và “gian lao” ở đây tác giả muốn nói tới chính là quá trình nước ta đi vượt qua khó khăn, thử thách để “cứ đi lên phía trước”. Hình ảnh lộc tràn ngập khắp khổ thơ cũng chính là sáng tạo nghệ thuật của tác giả khi nói về những lực lượng nòng cốt, chủ đạo giúp đất nước phát triển, vững bền. Hình ảnh “lộc” của người cầm súng khiến ta liên tưởng tới cành lá ngụy trang cũng như tương lai, sức sống và khát vọng thanh bình về quốc gia độc lập. Hình ảnh “lộc” của người ra đồng là hình ảnh những chồi non, mầm sống từ những cánh đồng quê hương. Từ “lộc” mang sức sống, niềm hy vọng ngày mai ấm no hơn, hạnh phúc hơn. Nhà thơ tin tưởng, tự hào vào tương lai tươi sáng của đất nước dù trước mắt còn nhiều gian nan, thử thách.

Mùa xuân, mùa của sự sống mới mẻ, của sự tươi vui và hạnh phúc, đã đến và khắp nơi đều ngập tràn sắc màu. Cánh đồng lúa xanh mướt, những bông hoa khoe sắc thắm, tiếng chim líu lo trên cành, tất cả hòa quyện vào nhau tạo nên một khúc ca mừng mùa xuân.Mùa xuân ở đất nước ta còn mang một vẻ đẹp riêng, một vẻ đẹp đậm đà, phong cách và truyền thống. Những ngôi làng yên bình, những con đường mòn, những ngôi nhà cổ kính, tất cả đều mang một vẻ đẹp đơn sơ mà quyến rũ.Qua khổ thơ thứ 2 và 3 của bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ”, tác giả đã thể hiện rõ nét cảm xúc của mình trước vẻ đẹp của mùa xuân. Tác giả như đang mở lòng mình để đón nhận sự sống mới, sự tươi vui và hy vọng mà mùa xuân mang lại. Mỗi sắc màu, mỗi tiếng động, mỗi hương thơm của mùa xuân đều làm tác giả mê đắm và trầm trồ. Đó chính là vẻ đẹp của mùa xuân, mùa của sự sống, mùa của tình yêu và hy vọng.