Nguyễn Trãi vốn luôn nổi tiếng là người có lối sống “nhàn”, bình dị và đáng sống. Đã không có ít bài thơ được ông sáng tác để nói về lối sống đẹp này, trong đó, Ngôn chí 20 (Dấu người đi) là một trong những tác phẩm nổi bật nhất.

“Dấu người đi là đá mòn,
Ðường hoa vướng vất trúc luồn.
Cửa song dãi xâm hơi nắng,
Tiếng vượn kêu vang cách non.
Cây rợp tán che am mát,
Hồ thanh nguyệt hiện bóng tròn.
Rùa nằm hạc lẩn nên bầy bạn,
Ủ ấp cùng ta làm cái con.”

Với tám câu thơ cùng cách chọn thể thơ độc đáo, sau câu đầu thể lục bát, hai câu cuối thể thơ bảy chữ đã cho thấy ngòi bút đặc sắc của Nguyễn Trãi. Bài thơ đã cho thấy được phong cảnh thiên nhiên đẹp đẽ và bình dị nơi làng quê cùng phong cách sống đẹp của nhân vật trữ tình. 

Phong cảnh thiên nhiên đã được hiện rõ qua cách miêu tả của tác giả. Nơi ông ở là nơi rộng rãi, có lối đi đá mòn cùng hai rặng trúc và hoa ven hai bên đường lãng mạn. Ánh nắng chan hòa chiếu khắp mọi nơi. Không gian hoang sơ với tiếng vượn hú, với những âm thanh vang vọng dù chỉ là âm thanh nhỏ. Chắc chắn, nơi mà tác giả ở là một nơi rất hoang sơ, gần rừng núi nơi vắng người. Do đó, việc nghe thấy những âm thanh vang vọng, tiếng vượn kêu mới xảy ra.

Ở trong rừng, bóng mát và cây xanh chắc chắn là không thể thiếu. Hình ảnh hồ nước trong xanh cùng bóng trăng chiếu xuống mặt hồ vẫn luôn là hình ảnh đẹp xuất hiện trong không ít bài thơ, là một hình ảnh đầy tính biểu cảm và sống động. Không chỉ có cây cối, cảnh vật mà nơi đây còn có cả các con vật. 

“Rùa nằm hạc lẩn nên bầy bạn,
Ủ ấp cùng ta làm cái con.”

Không còn cô đơn một mình, ở nơi đây còn có cả sự xuất hiện của rùa và hạc. Chúng không hiện hữu xung quanh nhau mà loài thì nằm, loài thì lẩn nhưng chúng vẫn trở thành bạn tốt. Điều đó chứng tỏ lối sống của Nguyễn Trãi không bị cô lập, cô đơn mà dù nằm yên một chỗ, dù lẩn sâu vào trong rừng thì vẫn có người làm bạn cùng. 

Với ngòi bút điêu luyện của mình, bức tranh về thiên nhiên và nơi sống cùng phong cách sống giản dị mà ý nghĩa của tác giả đã hiện lên một cách rõ nét. Có thể là lối sống khác hoàn toàn với lối sống hiện nay nhưng nó cũng có một ý nghĩa nhất định và vẫn rất đẹp.